Lekcja 2

Studiowanie pism świętych

Wprowadzenie

Ta lekcja pomoże uczniom pogłębić zrozumienie celów pism świętych. Pomoże im także studiować je z większym zrozumieniem. Zawiera ćwiczenia, które pomagają poznać tło i okoliczności historii w pismach świętych, odnaleźć i zrozumieć doktryny i zasady oraz stosować je w naszym życiu. Kiedy uczniowie doskonalą umiejętność studiowania pism świętych, ich miłość do nich wzrasta, podobnie jak zrozumienie ewangelii. Pomyśl, w jaki sposób możesz powracać do treści tej lekcji przez cały rok zajęć seminarium.

Propozycje dotyczące nauczania

W jaki sposób powinniśmy podchodzić do studiowania pism świętych w seminarium?

Przed lekcją napisz na tablicy następującą wypowiedź Prezydenta Thomasa S. Monsona. (Wypowiedź znajduje się na str. 107. Conference Report z października 1970 r.).

„Celem nauczania ewangelii […] nie jest ‘wtłaczanie informacji’ do umysłów uczniów. […] Jego celem jest zainspirowanie każdego do myślenia, odczuwania i wdrażania w życie zasad ewangelii” (Prezydent Thomas S. Monson).

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie tego fragmentu na głos.

• Zgodnie z tą wypowiedzią, jaki powinien być mój cel jako waszego nauczyciela seminarium? Jaki powinien być wasz cel jako uczniów seminarium?

Powiedz uczniom, że na tej lekcji będą odkrywać możliwości „myślenia, odczuwania i wdrażania w życie zasad ewangelii”, jakie można znaleźć w pismach świętych.

Poznanie tła i okoliczności historycznych w pismach świętych

Wyjaśnij, że jednym ze sposobów, jaki uczniowie mogą zastosować, aby usprawnić swoje studiowanie pism, jest poznanie tła i historycznych okoliczności wydarzeń i objawień w pismach świętych. Tło i okoliczności historii są zwykle nazywane kontekstem.

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie poniższej rady Prezydenta Thomasa S. Monsona:

„Zapoznajcie się z lekcjami, jakich uczą pisma święte. Poznajcie tło historyczne i okoliczności towarzyszące przypowieściom Mistrza oraz napomnieniom proroków. Studiujcie je tak, jakby one przemawiały do was, bowiem tak zaprawdę jest” („Bądźcie sobą — jak najlepsi”, Ensign lub Liahona, maj 2009, str. 68).

Zaznacz, że poznanie tła i okoliczności historycznych może pomóc nam zrozumieć nauki pism świętych. Zapewnia nam także informacje, które rozjaśniają i pogłębiają zrozumienie wydarzeń, doktryn i zasad w tekstach pism świętych.

Napisz na tablicy następujące pytania:

• Kto przemawia w tych wersach?

• Do kogo skierowane są te słowa?

• Jakie wydarzenia mają tu miejsce?

Wyjaśnij, że te pytania mogą nam pomóc zrozumieć kontekst nauk lub historii zawartych w pismach.

Poproś uczniów, aby powiedzieli, co robią, by lepiej rozumieć kontekst i tło historyczne pism świętych. Możesz zapisać niektóre z tych pomysłów na tablicy.

Uczniowie mogą wymienić takie czynności, jak: sprawdzanie znaczenia trudnych lub nieznanych im wyrazów, czytanie tekstu otaczającego trudniejszy fragment, czytanie podsumowania rozdziału z początku rozdziału lub szukanie przypisów wyjaśniających i odsyłaczy. Jeśli uczniowie nie wymienią tych elementów, podsuń im te metody.

Aby zaprezentować sposób na poznanie kontekstu danego fragmentu, poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos: 3 Nefi 17:1–10. Niech reszta klasy śledzi tekst, szukając odpowiedzi na pytania zapisane na tablicy. Możesz też zachęcić uczniów do przeczytania podsumowania rozdziału dla szybkiego poznania jego treści.

• Kto pełni funkcję narratora w tej historii w wersach: 1, 5–6 i 9–10? (Mormon).

• A kto mówi w tej historii? Kto jest odbiorcą tego przesłania?

• Co się stało przed wydarzeniami opisanymi w tym fragmencie? (Zob. podsumowanie do: 3 Nefi 8–16). Czy poznanie tła tych wydarzeń wpłynęło na zrozumienie tego, dlaczego lud chciał, aby Zbawiciel pozostał z nimi trochę dłużej? W jaki sposób to pomogło? (Zob. 3 Nefi 17:5–6). Jakie cuda wydarzyły się, kiedy Pan powiedział, że pozostanie? (Zob. 3 Nefi 17:7–10).

Rozpoznawanie i rozumienie doktryn i zasad

Podkreśl, że kiedy uczniowie znają tło i okoliczności wydarzeń w pismach świętych, są lepiej przygotowani do rozpoznania i zrozumienia doktryn i zasad, jakie zawierają. Poproś jednego z uczniów o przeczytanie opisu zasad ewangelii, który przytoczył Starszy Richard G. Scott z Kworum Dwunastu Apostołów:

„Zasady są esencją prawdy, przygotowaną do zastosowania w rozmaitych okolicznościach” („Acquiring Spiritual Knowledge”, Ensign, listopad 1993, str. 86).

Wyjaśnij, że doktryny i zasady to wieczne, niezmienne prawdy ewangelii Jezusa Chrystusa, które stanowią drogowskaz w naszym życiu. Są lekcjami, które starożytni prorocy przekazują nam poprzez wydarzenia, historie i kazania, które zapisali w pismach świętych. Podkreśl, że autorzy niektórych ksiąg pism świętych używali takich wyrażeń, jak: „i widzimy” (zob. Helaman 3:27–29) czy „dlatego” (zob. Alma 32:7), aby bezpośrednio wskazać doktryny i zasady. Jednakże wiele doktryn i zasad nie zostało zapisanych w pismach świętych w sposób tak oczywisty. Prawdy te są często ukryte i pokazane na przykładzie życia danej postaci z pism.

Aby uczniowie nauczyli się rozpoznawać doktryny i zasady, które nie są przekazane bezpośrednio, zaproponuj, aby podczas czytania zadawali sobie poniższe pytania: Jakie jest przesłanie tej historii? Jaką naukę chciał nam przekazać autor tej historii? Jakich prawd jesteśmy nauczani w tym fragmencie pism świętych? Możesz zapisać te pytania na tablicy.

Aby uczniowie mogli przećwiczyć rozpoznawanie doktryn i zasad, niech przeczytają fragment: 3 Nefi 17:1–10. Następnie zapytaj:

• Korzystając z nauk Zbawiciela zawartych w księdze 3 Nefiego 17:2–3, czego możemy dowiedzieć się na temat rozumienia Jego słowa?

• Jakich prawd możemy się nauczyć o Zbawicielu z fragmentu zawartego w księdze 3 Nefiego 17:5–7?

• W odpowiedzi na wielką wiarę ludu Zbawiciel zdecydował się uleczyć chorych pośród nich. Jakie zasady dotyczące poszukiwania błogosławieństw od Pana dostrzegacie w księdze 3 Nefiego 17:8–9? (Jedną z zasad, którą uczniowie powinni rozpoznać, jest to, że Pan wychodzi nam naprzeciw, gdy szczerze pragniemy za Nim podążać).

Jeśli macie czas na więcej ćwiczeń w rozpoznawaniu doktryn i zasad, poproś uczniów o odnalezienie ich ulubionych historii z pism świętych. Poproś ich o rozpoznanie zawartych w nich zasad. Następnie poproś ich o przytoczenie tych historii wraz z zasadami, które zawierają.

Zastosowanie doktryn i zasad w życiu

Prezydent Boyd K. Packer z Kworum Dwunastu Apostołów powiedział:

„Prawdziwa doktryna — zrozumiana — zmienia postawę i postępowanie. Studiowanie doktryn ewangelii szybciej polepszy zachowanie, aniżeli polepszyłoby je studiowanie zasad zachowania. […] Właśnie dlatego tak bardzo podkreślamy wagę studiowania doktryn ewangelii” („Little Children”, Ensign, listopad 1986, str. 17).

Wyjaśnij, że kiedy rozumiemy doktryny i zasady, rozumiemy więcej niż tylko definicje słów. Wiemy, że doktryny i zasady odgrywają ważną rolę w naszym życiu. Kiedy rozpoznajemy doktryny lub zasady i zaczynamy je rozumieć, możemy stosować się do nich. Wyjaśnij, że ma to miejsce, kiedy robimy użytek z zasad, których się nauczyliśmy. Uczniowie, którzy stosują poznane zasady, mają więcej możliwości, by odczuwać Ducha Świętego potwierdzającego prawdziwość owych zasad (zob. 2 Nefi 32:5; Moroni 10:5). To jest właśnie prawdziwa wartość wiedzy zdobytej dzięki studiowaniu pism. Pomóż uczniom dostrzec, że kiedy studiują pisma święte — czy to w domu, w kościele, w czasie zajęć seminarium, czy też pracując nad zadaniami programów: Osobisty rozwój albo Obowiązek wobec Boga, czy w jakikolwiek inny sposób — jednym z ich głównych celów powinno być zwiększenie wysiłków, aby żyć zgodnie z ewangelią i zbliżać się do Boga.

Aby pomóc uczniom zrozumieć i stosować zasady odkryte w pismach świętych, zachęcaj ich, aby w modlitwie prosili Ducha Świętego o pomoc w osobistym studiowaniu. Zachęcaj ich również, aby podczas studiowania zadawali następujące pytania: Jak Pan chciałby, abym wykorzystał zdobytą wiedzę? Jak może to zmienić moje życie? Co mogę zacząć lub przestać robić już teraz, aby uczynić swoje życie nieco lepszym? Jak zmieni się moje życie, kiedy to zrobię? (Możesz zapisać niektóre lub wszystkie pytania na tablicy. Możesz również zaproponować uczniom zapisanie tych pytań w dziennikach do studiowania, aby mogli często do nich wracać).

Na koniec poproś uczniów, aby usiedli w parach. Niech podzielą się ze sobą nawzajem zasadami, których nauczyli się w czasie dzisiejszej lektury fragmentu: 3 Nefi 17:1–10. Niech porozmawiają o tym, co już zrobili, by pogłębić zrozumienie tych zasad i co zrobią, aby zastosować to, czego się nauczyli. Poproś ich, aby porozmawiali o tym, jak stosowanie tych zasad może zmienić ich życie.

Dodatkowe pomysły dotyczące nauczania

Rozpoznawanie doktryn i zasad

Aby pomóc uczniom wcielić w życie doktryny i zasady, narysuj na tablicy następujący diagram i poproś o przerysowanie go do dzienników do studiowania. Niech uczniowie przeczytają fragmenty z pism świętych i zapiszą kluczowe przesłanie każdego z nich.

Fragment pisma świętego	Kluczowe przesłanie fragmentu (własnymi słowami)
1 Nefi 2:16
1 Nefi 19:23
2 Nefi 32:3

Po odpowiednim czasie poproś uczniów, aby opowiedzieli, jakie przesłania odnaleźli. Niech uczniowie zapiszą jedną spośród tych zasad według następującego wzoru: Jeśli ja , wtedy Na przykład: Jeśli zapytam Boga z wiarą, wtedy On zmiękczy moje serce i pomoże mi uwierzyć (zob. 1 Nefi 2:16). Kiedy skończą, niech każdy podzieli się z kolegą z pary tym, co napisał. Niech wyjaśnią też, dlaczego jest to dla nich ważne. Poproś jednego lub dwóch uczniów o podzielenie się z klasą tym, jak ich studiowanie pism świętych stanie się efektywniejsze dzięki rozpoznawaniu i rozumieniu doktryn i zasad ewangelii.

Sprawne studiowanie pism i jego metody

Poniższe umiejętności pomogą uczniom studiować pisma święte. Będzie o nich mowa również w dalszej części tego podręcznika.

Definicje: Niektóre słowa, których używają prorocy, mogą być dla nas niezrozumiałe. Słownik biblijny, odsyłacze w pismach i inne słowniki mogą pomóc nam zrozumieć znaczenie trudniejszych wyrazów, a także poznać ich synonimy. Przykład: słowo Mesjasz we fragmencie: 1 Nefi 10:4–17.

Podstawianie własnego imienia: Aby ułatwić sobie stosowanie nauk z pism świętych, podstawiajcie swoje imię w miejsce imienia postaci z pism. Przykład: 1 Nefi 1:1.

Łączenie fragmentów: Łączcie ze sobą różne fragmenty, aby wyjaśnić ich znaczenie i zrozumieć je. Przykład: Na marginesie obok fragmentu: 3 Nefi 12:28 zapisz odnośnik do Nauk i Przymierzy 42:23.

Przyczyna i skutek: Szukajcie związków: „jeżeli — to” i „ponieważ — to”. Przykład: 2 Nefi 1:9.

Słowa kluczowe: Wyrazy i frazy, takie jak: zauważ, zatem, ponieważ, niemniej jednak czy tak więc widzimy zachęcają nas do zatrzymania się i zastanowienia nad przesłaniem. Przykład: Helaman 6:35–36.

Wyliczenia w pismach: Prorocy często wymieniają listy ostrzeżeń i zaleceń. Kiedy znajdziecie taką listę, możecie ponumerować jej poszczególne elementy. Przykład: Alma 26:22.

Tło: Czytając historie w pismach świętych, postarajcie się rozpoznać, kto przemawia, do kogo się zwraca, o czym mówi oraz kiedy i gdzie ma to miejsce. Przykład: tło dla fragmentu: Alma 32:21–43 znajduje się w wersetach: Alma 31:1, 6–11 oraz 32:1–6.

Przeciwieństwa: W swoich tekstach prorocy często ukazują kontrasty między ideami, zdarzeniami lub zachowaniem poszczególnych ludzi. Te przeciwieństwa zwracają uwagę czytelnika na zasady ewangelii. Szukajcie kontrastów w pojedynczych wersach, w rozdziałach, a także w odniesieniu do całych rozdziałów i ksiąg. Przykład: 2 Nefi 2:27; Alma 48:1–17.

Wizualizacja: Szukajcie szczegółów, które pomogą wam wyobrazić sobie to, co czytacie. Wyobrażajcie sobie, że uczestniczycie w danych wydarzeniach. Przykład: Enos 1:1–8.

Symbolika: Następujące wyrazy: jak albo na podobieństwo pomagają rozpoznać symbole. Starajcie się rozszyfrowywać symbole przez zastanawianie się nad ich specyfiką i rozważanie ich cech. Przypisy, Bible Dictionary (Słownik biblijny — przyp. tłum.) i Topical Guide (Przewodnik tematyczny dostępny w anglojęzycznej wersji Biblii Króla Jakuba — przyp. tłum.) mogą pomóc w interpretacji niektórych symboli. Przykład: Helaman 8:14–15, włączając przypisy do tych wersetów.

Rozważanie: Rozważanie oznacza rozmyślanie, medytację, zadawanie pytań i ocenę tego, co wiesz i czego się nauczyłeś. Rozważanie często pomaga nam zrozumieć, jak możemy stosować zasady ewangelii.

Studiowanie pism świętych

Wybierz punkt na mapie, który nie jest dobrze znany uczniom. Poproś uczniów, aby wyobrazili sobie, że wybierają się na długą wycieczkę w odległe miejsce. Podaj nazwę miejsca przeznaczenia, ale nie pokazuj go na mapie ani nie opisuj jego lokalizacji.

• Jaki środek transportu wybierzecie? Co zapakujecie do bagażu? Co będziecie robić po przybyciu na miejsce?

Uczniowie będą mieli trudności z udzieleniem sensownych odpowiedzi na te pytania. Pokaż im lokalizację miejsca na mapie albo wyjaśnij, gdzie się ono znajduje. Powiedz im co nieco na temat tego miejsca. A następnie zadaj te same pytania, co wcześniej.

• Jak znajomość celu podróży wpływa na przygotowania do wycieczki?

• Jakie jest prawdopodobieństwo dotarcia na miejsce, jeśli nie wiemy, gdzie jest ono usytuowane?

Wyjaśnij, że tak jak znajomość celu podróży ma ogromny wpływ na nasze wybory dotyczące tego, co zabrać w podróż i jak się tam dostać, tak znajomość celu studiowania ewangelii może mieć ogromny wpływ na nasze podejście do codziennego badania pism świętych na zajęciach — a także na to, co możemy dzięki temu zyskać.

Przypomnij uczniom, że jako uczniowie seminarium uczymy się ewangelii przez studiowanie pism każdego dnia. Poproś jednego z uczniów o przeczytanie wypowiedzi Prezydenta Mariona G. Romneya. Poproś klasę o znalezienie w niej głównego celu studiowania pism:

„Nikt nie może szczerze studiować pism świętych i nie znać zasad ewangelii, ponieważ pisma święte zostały spisane, aby przechować zasady dla naszej korzyści” („The Message of the Old Testament” [CES Symposium on the Old Testament, 17 sierpnia 1979], str. 3, adres internetowy: si.lds.org).

• Nawiązując do tego, co powiedział Prezydent Romney: dlaczego zostały spisane pisma święte?

• Czym różni się studiowanie pism od uczenia się do szkolnej klasówki?

Podkreśl, że celem studiowania pism jest nie tylko poznawanie wydarzeń z pism świętych, ale też odkrywanie prawd ewangelii, które próbowali przekazać nam autorzy pism, i życie zgodne z nimi. Te prawdy są nazywane doktrynami i zasadami.

Aby pomóc uczniom zrozumieć, czym są doktryny i zasady oraz zilustrować główną rolę, jaką odgrywają w studiowaniu pism świętych, przed rozpoczęciem zajęć narysuj na tablicy następujący obrazek:

Wyjaśnij, że osoba po lewej stronie reprezentuje proroków i inne postacie z pism. Osoba po prawej stronie reprezentuje każdego z nas. Dla ułatwienia możesz zaproponować uczniom nazwanie osoby po lewej stronie imieniem kogoś z Księgi Mormona (jak Nefi czy Ammon) i podpisać postać tym imieniem. Następnie możesz zapisać imię jednego z uczniów pod postacią po prawej stronie. Wskaż na przestrzeń pomiędzy postaciami.

• Czym różni się nasze życie od życia ludzi z pism świętych i jak może nam to utrudniać zrozumienie pism lub utożsamianie się z ich treścią? (Uczniowie mogą wymienić takie różnice, jak: styl życia, kultura, język czy uwarunkowania geograficzne).

Poproś jednego z uczniów o narysowanie mostu pomiędzy postaciami i podpisanie go: doktryny i zasady.

Powiedz uczniom, że doktryny i zasady są wiecznymi i niezmiennymi prawdami ewangelii. Były one prawdziwe, kiedy pisma powstawały, a kiedy stosujemy je w naszym życiu, pomagają nam zbliżyć się do Pana i podejmować mądre decyzje. Jak pokazują pisma, doktryny i zasady łączą oba przedziały czasu i stanowią most nad przepaścią.

Wyjaśnij, że proces studiowania pism świętych składa się z trzech ważnych części: (1) zrozumienia kontekstu danej historii, czyli jej tła, jej fabuły i wydarzeń z pism; (2) rozpoznania i zrozumienia doktryn i zasad, a także (3) korzystania z tych prawd w naszym życiu. Dopisz te trzy elementy studiowania pism na tablicy, jak pokazano poniżej.