Pagbiya sa Nauvoo

Pasiuna

Human si Propeta Joseph Smith gimartir, ang Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles, ubos sa direksyon sa ilang presidente sa korum, si Brigham Young, nangulo sa Simbahan ug mipadayon sa buhat sa Ginoo. Giawhag nila ang mga Santos sa pagkompleto sa Templo sa Nauvoo. Tungod sa nagpadayon nga pagpanggukod, gitambagan usab nila ang mga Santos sa pagpangandam sa pagbalhin ngadto sa kasadpan.

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Nagkugi ang mga Santos aron makadawat sa mga panalangin sa templo

Hangyoa ang mga estudyante sa paghunahuna og usa ka panahon sa dihang nakahimo sila og usa ka butang nga lisud tungod kay nasayud sila nga angay gayud kining paningkamutan. Ikonsiderar ang pagpakigbahin og personal nga kasinatian ngadto sa klase. Dayon dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin sa ilang mga kasinatian.

Ipasabut nga human sa kamatayon ni Joseph Smith, ang mga Santos adunay lisud nga tahas sa pagkompleto sa Templo sa Nauvoo.

Ngano kaha nga naglisud man ang mga Santos sa pagtuman niini nga sugo nga gihatag pinaagi ni Joseph Smith?

I-display ang litrato sa moderno nga Templo sa Nauvoo Illinois (tan-awa sa Libro sa mga Hulagway sa Ebanghelyo [2009], nu. 118; tan-awa usab sa LDS.org). Ipasabut nga gikinahanglan ang dakong sakripisyo alang sa mga Santos aron matukod ang Templo sa Nauvoo. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga paragraph. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw sa mga sakripisyo nga gihimo sa mga Santos sa pagtukod sa unang templo sa Nauvoo.

Sa kinatibuk-ang komperensya niadtong Oktubre 1844, si Presidente Brigham Young mihangyo sa mga Santos sa paghatag sa ilang mga ikapulo ug mga halad aron sa pagtukod og templo. Agig tubag, ang matag sister sa Relief Society mitampo og usa ka dako ang semana alang sa kagamitan sa pagtukod. Daghang mga kalalakin-an ang mihatag og ikapulo sa ilang panahon pinaagi sa pagtabaho og usa ka adlaw sa templo gikan sa ilang napulo ka adlaw. Ang uban mihatag og kapin sa ikapulo sa ilang mga kinitaan. Si Joseph Toronto mihatag ni Brigham Young og bulawan nga nagkantidad og $2,500 ug miingon nga gusto niyang ihatag ang tanan nga anaa niya sa pagtukod sa gingharian sa Dios. (Tan-awa sa Church History in the Fulness of Times Student Manual, 2nd ed. [manwal sa Church Educational System, 2003], 302; Our Heritage [1996], 59–60.)

Ngano kaha nga ang mga Santos andam nga mosakripisyo og maayo aron matukod ang templo?

Human makahisgot ang mga estudyante niining pangutana, ipasabut nga ang pagpanggukod nakapalisud sa Templo sa Nauvoo nga makompleto. Daghang mga kaaway sa Simbahan ang naghunahuna nga sa higayon nga mapatay si Joseph Smith, ang Simbahan mabungkag. Apan, sa dihang ang Simbahan nagpadayon sa paglambo ug pag-uswag, ang mga kaaway sa Simbahan midugang sa ilang mga paningkamot sa pagpapahawa sa mga Santos gikan sa Illinois.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga paragraph. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw sa unsay gipaningkamutan sa mga kaaway sa Simbahan aron mabungkag ang Simbahan.

Niadtong Septyembre 1844, si Colonel Levi Williams, usa niadtong nakasuhan sa pagpatay ni Joseph ug ni Hyrum Smith, miorganisar og dakong kampanya sa militar sa pagpugos sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nga mopahawa sa Illinois. Naila kadto isip “usa ka dakong pagpangayam og lobo [wolf] sa Lalawigan sa Hancock” (David E. Miller ug Della S. Miller, Nauvoo: The City of Joseph [1974], 186). Sa pagkadungog niini, si Gobernador Thomas Ford sa Illinois mipadala ni Heneral John Hardin sa militia sa estado sa lalawigan aron magpabilin ang kalinaw. Usa ka tuig ang milabay, niadtong Septyembre 1845, gipangulohan ni Colonel Williams ang manggugubot nga panon nga 300 ka mga kalalakin-an kinsa mironda (raided) sa mga pinuy-anan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa hilit nga mga dapit, gisunog ang daghan sa mga walay panalipod nga panimalay, mga umahan, mga galingan, ug mga sinakong mga lugas. Sa tunga-tungang bahin sa Septyembre, si Presidente Brigham Young mihangyo og mga boluntaryo nga moluwas niadtong mga Santos. Ang mga Santos sa Nauvoo miandam sa 134 ka mga karwahe aron dad-on nga luwas ang mga pamilya nga nanimuyo didto sa hilit nga mga dapit ngadto sa Nauvoo. (Tan-awa sa History of the Church, 7:45–46; Church History in the Fulness of Times Student Manual, 301; David E. Miller ug Della S. Miller, Nauvoo: The City of Joseph, 185–86.)

Sa unsang paagi nga kining mga pagpang-ataki nakapalisud sa pagpadayon sa pagtrabaho sa templo?

Ipasabut nga daghang mga residente sa Illinois ang nahadlok nga ang presensya sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw lagmit mosangput ngadto sa usa ka gubat tali sa duha ka pundok sa nasud [civil war]. Mihangyo sila sa mga Santos nga mobiya sa estado. Niadtong Septyembre 24, 1845, ang Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mimantala og usa ka sulat nga nagsaad nga ang Simbahan mobiya sa mosunod nga tingpamulak.

Ngano kaha nga nahimo man kining lisud nga desisyon?
Sa unsa kaha nga paagi nga ang desisyon sa pagbiya sa Nauvoo nakaapekto sa mga paningkamot sa mga Santos sa pagkompleto sa templo?

Human makahisgot ang mga estudyante niining pangutana, ipasabut nga bisan kon ang mga Santos nakahibalo nga sila mobiya sa Illinois, mipadayon sila sa pagtrabaho sa templo.

Ngano kaha nga ang mga Santos mipadayon sa pagtrabaho sa templo bisan og nakahibalo sila nga sila mobiya?

Pahinumdumi ang mga estudyante nga nianang panahona, ang mga ordinansa sa templo nga gikinahanglan alang sa kahimayaan wala pa magamit sa kinatibuk-ang mga miyembro sa Simbahan. Sa usa ka pagpadayag niadtong 1841, ang Ginoo misaad sa mga Santos nga kon ilang tukuron ang Templo sa Nauvoo, makadawat sila niadtong mga ordinansa (tan-awa sa D&P 124:27–44).

Unsa man ang gikatudlo sa mga istorya sa mga sakripisyo ug mga kalisdanan sa mga Santos sa pagtukod sa templo ngari nato? (Mahimong motino ang mga estudyante sa nagkalain-laing mga baruganan, sama sa mosunod: Ang pagdawat sa mga ordinansa sa templo angay lang sa tanan natong matarung nga paningkamot ug sakripisyo. Isulat kini nga baruganan ug ang bisan unsang natino sa mga estudyante diha sa pisara.)

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Presidente Thomas S. Monson. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw sa mga sakripisyo nga gihimo sa pipila ka modernong mga Santos aron makadawat og mga ordinansa sa templo.

“Daghang mga tuig na ang milabay akong nabasahan ang grupo nga mokapin og gamay sa usa ka gatus nga mga miyembro mibiya sa Manaus, nahimutang sa tunga-tunga sa kalasangan sa Amazon, aron mobiyahe ngadto sa labing duol nga templo, nga nahimutang sa Sao Paulo, Brazil—dul-an sa 4,000 ka kilometros gikan sa Manaus. Kadtong matinud-anong mga Santos mibiyahe sakay sa barko sulod sa upat ka adlaw sa Amazon River ug sa kasikbit niini. Human niini nga paglawig, misakay sila og bus sa laing tulo ka adlaw nga biyahe—sa libaungon nga dalan, nga gamay ra ang makaon, ug walay komportable nga katulgan. Human sa pito ka adlaw ug gabii, miabut sila sa templo sa Sao Paulo, diin ang mga ordinansa nga mahangturon gipahigayon. Dayag lang ang ilang pagpauli mao gihapon. Hinoon, nakadawat sila sa mga ordinansa ug mga panalangin sa templo, ug bisan og wala nay sulod ang ilang mga pitaka, sila sa ilang kaugalingon napuno sa espiritu sa templo ug uban sa pasalamat sa mga panalangin nga ilang nadawat.” (“Ang Balaan nga Templo—ang Suga sa Kalibutan,” Liahona, Mayo 2011, 91).

Unsa nga mga sakripisyo ang gihimo sa mga Santos gikan sa Manaus aron makadawat sa mga ordinansa sa templo?

Pagdapit og tulo ka estudyante nga moadto sa atubangan sa klase ug basahon og kusog ang mosunod nga mga istorya. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw sa matarung nga mga paningkamot sa mga Santos sa Nauvoo aron makadawat sa mga ordinansa sa templo.

Gipahinungod sa mga lider sa Simbahan ang mga lawak sulod sa templo sa dihang nakompleto kini aron ang buhat sa ordinansa masugdan og sayo kutob sa mahimo. Ang lawting (attic) sa templo gipahinungod alang sa buhat sa ordinansa niadtong Nobyembre 30, 1845. Ang mga Santos nagsugod sa pagdawat sa ilang mga endowment niadtong gabii sa Disyembre 10, inubanan sa mga sesyon sa endowment nga nagpadayon hangtud sa alas 3:00 sa buntag pagka-Disyembre 11. (Tan-awa sa Church History in the Fulness of Times Student Manual, 303.)
Sa katapusan sa 1845, kapin sa 1,000 ka mga miyembro ang nakadawat sa mga ordinansa sa templo. Niadtong Enero 1846, si Presidente Brigham Young miingon, “Mao kini ang kabalaka nga gipakita sa mga santos ang pagdawat sa mga ordinansa [sa Templo], ug ang maong kabalaka sa among bahin mao ang pagpangalagad kanila, nga ako mihatag sa tanan nakong kusog ug panahon ngadto sa buhat sa Ginoo diha sa Templo gabii ug adlaw, nga dili gani matulog sobra sa upat ka oras, sa kasagaran, matag adlaw, ug mopauli makausa sa usa ka semana” (sa History of the Church, 7:567). Daghang mitampo nga mga kalalakin-an ug mga kababayen-an pinaagi sa paglaba sa mga saput sa templo sa matag gabii aron ang buhat makapadayon sa sunod buntag sa walay kalangay. (Tan-awa sa Church History in the Fulness of Times Student Manual, 303.)
Niadtong Pebrero 3, 1846, si Presidente Young mibiya sa templo aron makapangandam siya sa pagbiya sa Nauvoo sa sunod nga adlaw. Apan sa iyang paglakaw sa gawas, nakita niya ang dakong grupo sa katawhan kinsa naghulat pa gihapon nga makadawat sa ilang mga endowment. Gibati og kalooy alang sa iyang isigka Santos, mibalik siya ngadto sa templo aron sa pagserbisyo nila. Wala siya makabiya sa Nauvoo hangtud sa duha ka semana ang milabay. Mga rekord sa templo nagpakita nga 5,615 ka mga Santos ang na-endowed sa wala pa moadto sa kasadpan. (Tan-awa sa Church History in the Fulness of Times Student Manual, 303–4.)

Unsa ang nagustohan ninyo mahitungod sa mga paningkamot sa mga Santos aron madawat ang mga ordinansa sa templo?

Aron matabangan ang mga estudyante nga mabati ang kamatuoran ug ang importansya sa mga baruganan nga imong nasulat diha sa pisara ug aron matabangan sila nga magamit kining mga baruganan sa ilang mga kinabuhi, dapita sila sa pagtubag sa mosunod nga mga pangutana diha sa ilang mga class notebook o mga scripture study journal. (Isulat ang mga pangutana diha sa pisara.)

Unsa nga mga paningkamot ug mga sakripisyo ang kinahanglan natong buhaton aron makadawat sa mga ordinansa sa templo?

Ngano kaha nga ang pagdawat og mga ordinansa sa templo angayang trabahoan og maayo ug sakripisyohan?

Unsa man ang kinahanglan ninyong buhaton aron inyong madawat ang mga ordinansa sa templo? (Unsa ang kinahanglan ninyong hunongon o sugdan sa pagbuhat?)

Human sa igong panahon, hangyoa ang pipila ka mga boluntaryo sa pagpakigbahin sa ilang mga tubag sa ikaduhang pangutana.

Ang mga Santos mibiya sa Nauvoo

Ipasabut nga pagkahuman og dawat sa mga ordinansa sa templo, ang mga Santos misugod sa pagpamiya sa Nauvoo niadtong Pebrero 1846. Paglabay sa pipila ka bulan nga misunod, gipadayon nila ang pagbiya sa Nauvoo, ug lain-laing mga grupo ang temporaryong nanimuyo tabok sa estado sa Iowa. Sa pagtapos sa Abril, kadaghanan sa mga Santos nakabiya na sa Nauvoo. Apan, dili tanang miyembro ang nakahimo sa pagbiya. Adunay pipila nga mipabilin sa Nauvoo atol sa summer sa 1846 tungod sa grabing pagkasakit, hilabihan nga kakabus, o hilabihan ka maluyahon aron mobiyahe. Ang pipila sa uban mipili nga magpabilin.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga paragraph, nga nagsaysay sa unsay nahitabo sa daghang mga Santos nga nagpabilin.

Niadtong Septyembre 1846 mokabat sa mga 800 ka tawo, giarmasan og unom ka mga kanyon, andam na sa pagsulong sa Nauvoo. Ang pipila sa nahibilin nga mga Santos ug ang pipila ka bag-ong mga lumulupyo, nga maihap lamang sa mga 150 ka mga kalalakin-an nga makiggubat, nangandam sa pagdepensa sa siyudad. Human sa pipila ka adlaw nga pakiggubat, ang mga Santos napugos sa pagtahan ug gisultihan sa pagbiya sa siyudad diha-diha dayon. Misulod dayon ang manggugubot nga panon sa siyudad, milungkab sa mga panimalay, ug mi-vandalize sa templo. Pipila sa mga Santos kinsa wala maka-eskapo dayon gipangbun-og o gilabay ngadto sa Mississippi River. Human nga kining mga nahibilin nga mga Santos napugos sa pagbiya sa Nauvoo, mipahimutang sila og mga kampo sa mga bakwit dapit sa kadaplinan sa sapa sa Iowa. Wala silay igong pagkaon, kagamitan, o pisikal nga kusog aron sa pagsustiner sa ilang kaugalingon. (Tan-awa sa Church History in the Fulness of Times Student Manual, 318.)

Ipasabut nga ang mga lider sa Simbahan mipadala og mga tigluwas balik sa Iowa sa pagtabang sa nag-antus nga mga Santos.

Unsa kaha ang inyong bation kon naapil pa kamo sa natawag sa pagbalik ngadto sa Nauvoo?

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mensahe nga gipadala ni Brigham Young ngadto sa mga kalalakin-an kinsa gitahasan sa pag-recruit og pundok sa tigluwas:

“Tuguti nga ang impluwensya sa pakigsaad nga inyong gihimo didto sa Balay sa Ginoo, magdilaab sa inyong mga kasingkasing, sama sa dili mapalong nga kalayo, hangtud nga inyong … madala ang tanang tawo … kinsa [mahimong makabiya], ug ipaambit ngadto kanila ang impluwensya sa inyong mga kalag, hangtud nga siya mobangon pag-usab … ug diha-diha dayon, ug dad-on ang daghang mga kabus gikan sa Nauvoo. …

“… Mao kini ang adlaw sa pagbuhat” (Journal History of The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, Sept. 28, 1846, 5–6, Church History Library, Siyudad sa Salt Lake).

Unsa kaha ang gitudlo sa pamahayag ni Brigham Young ngari kanato mahitungod sa mga pakigsaad nga atong gihimo? (Siguroa nga ang mga estudyante makasabut nga dili igo ang paghimo lang og mga pakigsaad—kinahanglan kita nga motuman niini. Isulat ang mosunod nga kamatuoran diha sa pisara: Ang Ginoo nagkinahanglan nga kita mosunod sa mga pakigsaad nga atong gihimo.)

Isulat ang mosunod nga mga pangutana diha sa pisara:

Unsa nga mga sakripisyo ang inyong gihimo aron sa pagtuman sa mga pakigsaad?

Unsa nga mga panalangin ang inyong nasinati tungod kay kamo misunod sumala sa mga pagkigsaad nga inyong gihimo?

Ipares-pares ang mga estudyante, ug dapita sila sa pagpili og usa sa mga pangutana ug pahisguti ang ilang mga tubag uban sa ilang mga pares. Mahimo usab nimong dapiton ang pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin sa ilang mga tubag ngadto sa klase.

Tapusa pinaagi sa pagpangutana sa mga estudyante sa pagkonsiderar kon unsa ang ilang kinahanglang buhaton aron magpakabuhi pinasikad sa mga pakigsaad nga ilang gihimo. Ipamatuod ang bahin sa mga panalangin sa pagtuman sa atong mga pakigsaad.