Lesson 43

Lucas 1

Pambungad

Ang anghel na si Gabriel ay nagpakita kay Zacarias at ibinalita na siya at ang kanyang asawang si Elisabet ay magkakaroon ng anak, na pangangalanan nilang Juan. Makaraan ang anim na buwan, nagpakita rin ang anghel na iyon kay Maria at ibinalitang magiging ina siya ng Anak ng Diyos. Dinalaw ni Maria si Elisabet, at nagalak sila sa pagdating ng Tagapagligtas. Makalipas ang tatlong buwan, isinilang ni Elisabet si Juan.

Mga Mungkahi sa Pagtuturo

Lucas 1:1–4

Ipinaliwanag ni Lucas ang mga dahilan kung bakit niya isinulat ang kanyang Ebanghelyo

Idispley ang mga sumusunod na larawan, at sabihin sa mga estudyante na ipaliwanag ang ipinapakita sa bawat isa: Naglalakbay sina Jose at Maria patungong Betlehem (Aklat ng Sining ng Ebanghelyo [2009], blg. 29; tingnan din sa LDS.org), Nagpakita ang Anghel sa mga Pastol (blg. 31), Yumuyukod si Simeon sa Batang Cristo (blg. 32), Ang Batang si Jesus sa Templo (blg. 34), Ang Mabuting Samaritano (blg. 44), Sina Maria at Marta (blg. 45), at Ang Sampung Ketongin (blg. 46). Ipaliwanag na ang mga ito at marami pang ibang pangyayari at turo mula sa ministeryo ng Tagapagligtas dito sa mundo ay nakatala kay Lucas ngunit wala sa Mga Ebanghelyo Ayon kina Mateo, Marcos, at Juan.

Si Cristo sa Templo, ni Heinrich Hofmann, sa kagandahang-loob ng C. Harrison Conroy Co., Inc.

© Providence Collection/Licensed mula sa GoodSalt.com

Maikling ipakilala ang Ebanghelyo Ayon kay Lucas na ipinapaliwanag na sinimulan ni Lucas ang kanyang Ebanghelyo sa pagtukoy sa isang taong nagngangalang “Teofilo” (talata 3) at ipinaliwanag ang kanyang mga dahilan sa pagsulat. Ang ibig sabihin ng Teofilo ay “kaibigan ng Diyos” (Bible Dictionary, “Theophilus”). Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Lucas 1:1–4. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, na inaalam ang mga dahilan ni Lucas sa pagsulat.

Ang layunin ng may-akda

Habang nagtuturo ka mula sa mga banal na kasulatan, sikaping alamin ang nais iparating ng manunulat. Para malaman pa ang tungkol sa mga layunin ni Lucas sa pagsulat ng kanyang Ebanghelyo, basahin ang “Pambungad sa ang Ebanghelyo Ayon kay Lucas,” na nasa unahan ng lesson na ito.

• Ano ang ilan sa mga dahilan ni Lucas sa pagsulat ng talang ito?

• Batay sa Lucas 1:4, ano ang maitutulong sa atin ng pag-aaral ng Ebanghelyo Ayon kay Lucas?

Tiyakin sa mga estudyante na sa pag-aaral nila ng Ebanghelyo Ayon kay Lucas, malalaman nila ang “katunayan” (talata 4) ng mga katotohanang itinuro sa kanila tungkol kay Jesucristo.

Lucas 1:5–25

Ibinalita ng anghel na si Gabriel ang pagsilang ni Juan kay Zacarias, at nagdalang-tao si Elisabet

Sabihin sa mga estudyante na isipin ang isang pagpapala o sagot mula sa Diyos na hinihintay o inaasam nila. Sabihin sa mga estudyante na maghanap ng mga katotohanan sa pag-aaral nila ng Lucas 1 na makatutulong sa kanila kapag naghihintay sila ng pagpapala o sagot mula sa Diyos.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Lucas 1:5–7, at sabihin sa klase na alamin kung sino ang naghihintay ng biyaya sa halos buong buhay nila.

• Anong mga detalye ang nalaman natin tungkol kina Zacarias at Elisabet mula sa mga talatang ito?

Ibuod ang Lucas 1:8–10 na ipinapaliwanag na naatasan si Zacarias na magsunog ng kamangyan o insenso sa templo ng Jerusalem, isang karangalan na marahil ay minsan lang dumating sa buhay ng isang saserdote.

Ipabasa nang tahimik sa mga estudyante ang Lucas 1:11–13, na inaalam ang nangyari habang nasa templo si Zacarias.

• Ayon sa talata 13, anong panalangin ang nasagot para kina Zacarias at Elisabet? (Ipaliwanag na maaaring maraming taon nang nananalangin sina Zacarias at Elisabet na magkaroon ng anak. Maaari mong imungkahi sa mga estudyante na markahan ang mga katagang “dininig ang daing mo” sa talatang ito.)

• Ano kaya ang naramdaman ni Zacarias nang marinig niya na siya at si Elisabet ay magkakaroon ng anak bagama’t sila ay “may pataw ng maraming taon” o matanda na? (talata 7).

Ibuod ang Lucas 1:14–17 na ipinapaliwanag na sinabi ng anghel na si Gabriel kay Zacarias na sila ni Elisabet ay “magkakaroon ng ligaya at galak” (talata 14) at na ang kanilang anak ang maghahanda ng maraming tao para sa Panginoon.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Lucas 1:18–20, at sabihin sa klase na alamin kung paano tumugon si Zacarias sa anghel. Sabihin sa mga estudyante na ibahagi ang nalaman nila.

• Ano ang nangyari kay Zacarias dahil nagduda siya sa mga sinabi ng anghel?

• Ayon sa talata 20, ano ang sinabi ng anghel na mangyayari sa mga salitang winika niya kay Zacarias? (Maaaring iba-iba ang sagot ng mga estudyante, ngunit tiyaking natukoy nila ang sumusunod na katotohanan: Ang mga salita ng Panginoon na ipinahayag sa pamamagitan ng Kanyang mga lingkod ay magaganap sa kanilang kapanahunan. Isulat sa pisara ang katotohanang ito.)

• Ano ang ibig sabihin ng mga katagang “sa kanilang kapanahunan”? (Ayon sa takdang panahon ng Panginoon.)

Patingnan ang pahayag na nasa pisara at itanong:

• Paano makakaapekto ang pagkaalam sa katotohanang ito sa paraan ng pagtugon natin sa mga pangako ng Panginoon? (Matapos sumagot ang mga estudyante, baguhin ang katotohanang nakasulat sa pisara para mabuo ang sumusunod na pahayag: Mapagkakatiwalaan natin ang mga pangako ng Panginoon dahil ang Kanyang mga salita ay magaganap sa kanilang kapanahunan.)

• Paano makatutulong ang katotohanang ito sa isang taong umaasam sa katuparan ng isang banal na pangako?

Ibuod ang Lucas 1:21–24 na ipinapaliwanag na nang lisanin ni Zacarias ang templo, hindi na siya makapagsalita. Si Elisabet ay nagdalang-tao kalaunan, tulad ng ipinangako ng anghel.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante (mas mainam kung isang dalagita) ang mga sinabi ni Elisabet sa Lucas 1:25. Sabihin sa klase na pag-isipan ang maaaring nadama ni Elisabet habang naghahanda siyang magkaroon ng anak. Maaaring kailanganin mong ipaliwanag na ang sinabi ni Elisabet na “[in]alis [ng Panginoon] ang aking pagkaduhagi sa gitna ng mga tao” ay tumutukoy sa kahihiyang naranasan niya dahil sa isang maling paniniwala na karaniwan sa sinaunang mga kultura na ang hindi pagkakaroon ng anak ay kaparusahan mula sa Diyos.

Lucas 1:26–38

Ibinalita ni anghel Gabriel ang nalalapit na pagsilang ni Jesus kay Maria

Nagpakita si Anghel Gabriel kay Maria

Ipakita ang larawang Ang Pagbati ng Anghel: Nagpakita si Anghel Gabriel kay Maria (Aklat ng Sining ng Ebanghelyo, blg. 28; tingnan din sa LDS.org), at sabihin sa mga estudyante na isipin ang maaaring maramdaman nila kapag biglang magpakita sa kanila ang isang anghel. Ibuod ang Lucas 1:26–27 na ipinapaliwanag na sa ikaanim na buwang pagbubuntis ni Elisabet, isinugo si anghel Gabriel kay Maria, isang dalaga sa Nazaret.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Lucas 1:28–33. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa at ipahanap ang mga kataga na nakatulong kay Maria na maunawaan ang kahalagahan ng gawaing ibinigay sa kanya ng Diyos.

• Ano ang mga katagang maaaring nakatulong kay Maria na maunawaan ang kahalagahan ng gawaing ibinigay sa kanya ng Diyos?

• Ano ang ibig sabihin ng titulong “Anak ng Kataastaasan” (talata 32)? (Maaaring iba-iba ang sagot ng mga estudyante ngunit dapat nilang matukoy ang sumusunod na doktrina: Si Jesucristo ay Anak ng Diyos Ama.)

Ipabasa nang tahimik sa mga estudyante ang Lucas 1:34, na inaalam ang itinanong ni Maria. Sabihin sa kanila na ibahagi ang nalaman nila. Ipaliwanag na ang pahayag ni Maria na “ako’y hindi nakakakilaIa ng lalake” ay nangangahulugang siya ay isang birhen.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Lucas 1:35–37, at ipahanap sa mga estudyante ang sagot ng anghel sa tanong ni Maria.

Ipaliwanag na hindi natin alam, maliban sa nakasaad sa banal na kasulatan, kung paano nangyari ang himala ng pagdadalang-tao kay Jesucristo; sinabi lang sa atin na ito ay kahima-himala at ang batang isisilang ay Anak ng Diyos.

Iwasang magbigay ng haka-haka

Huwag magbigay ng haka-haka tungkol sa sagradong paksa kung paano ipinagdalang-tao ang Tagapagligtas. Sa halip, magtuon sa mga turo sa mga banal na kasulatan, na isinasaisip ang patotoong naroon na ang pagsilang ni Cristo ay isang himala at si Maria “ay tinawag na birhen, bago at pagkatapos niyang magsilang” (Ezra Taft Benson, “Joy in Christ,” Ensign, Mar. 1986, 4; tingnan din sa 1 Nephi 11:13–20; Alma 7:10).

• Sa nakatala sa Lucas 1:37, anong katotohanan ang ipinahayag ng anghel na nakatulong na maipaliwanag ang kahima-himalang pangyayaring ito? (Dapat matukoy ng mga estudyante ang sumusunod na katotohanan: Walang salitang mula sa Diyos na di may kapangyarihan o walang imposible sa Diyos. Maaari mong imungkahi sa mga estudyante na markahan ang katotohanang ito sa kanilang mga banal na kasulatan.)

• Sa palagay ninyo, ano ang sasabihin nina Maria o Elisabet para palakasin ang ating loob kapag nadarama nating imposibleng mangyari ang isang bagay na inaasam natin?

• Ano ang isang karanasang nagpalakas sa inyong paniniwala na walang imposible sa Diyos?

Ipabasa nang tahimik sa mga estudyante ang Lucas 1:38, na inaalam kung paano tumugon si Maria sa anghel.

• Anong katibayan ang nakikita ninyo sa talatang ito na naniniwala si Maria sa mga salita ng anghel?

• Paano naiba ang pagtanggap ni Maria sa mga salita ng anghel sa pagtugon ni Zacarias sa sinabi ng anghel sa templo?

Hikayatin ang mga estudyante na tularan ang mga halimbawa nina Maria at Elisabet sa paniniwalang magagawa nila sa sarili nilang buhay ang lahat ng ipag-uutos ng Panginoon sa tulong Niya.

Lucas 1:39–56

Dinalaw ni Maria si Elisabet, at kapwa sila nagpatotoo tungkol sa Tagapagligtas

Dinalaw ni Maria si Elisabet

Kung maaari, magdispley ng larawan ng pagdalaw ni Maria kay Elisabet sa panahong nagdadalang-tao siya. Sabihin sa mga estudyante kung nakikilala nila ang nasa larawan at kung ano ang ipinapakita sa larawan.

• Sina Maria at Elisabet ay tila mga karaniwang babae, ngunit sa papaanong paraan nila ginampanan ang mahahalagang tungkulin na magpapabago sa mundo?

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Lucas 1:41–45. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, na inaalam ang patotoo ni Elisabet kay Maria.

• Ano ang naunawaan na ni Elisabet tungkol kay Maria?

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante (mas mainam kung isang dalagita) ang Lucas 1:46–49. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, na inaalam kung paano pinuri ni Maria ang Panginoon.

• Anong mga kataga ang ginamit ni Maria na nakatala sa talata 49 para ilarawan ang ginawa ng Panginoon para sa kanya? (“Mga dakilang bagay.”)

Ipabasa muli nang tahimik sa mga estudyante ang Lucas 1:38, 45–46, na inaalam ang nagawa ni Maria kaya gumawa ang Panginoon ng “mga dakilang bagay” para sa kanya.

• Ano ang nagawa ni Maria kaya gumawa ang Panginoon ng “mga dakilang bagay” para sa kanya?

Ituro na tulad nina Zacarias, Elisabet, at Maria na may kani-kanyang tungkulin na gagampanan sa banal na plano, tayo rin ay may mahahalagang gawain na ibinigay sa atin ng Panginoon.

• Batay sa halimbawa ni Maria, ano ang mangyayari sa ating buhay kung tapat nating gagampanan ang mga tungkuling ibinigay ng Panginoon sa atin? (Tulungan ang mga estudyante na matukoy ang sumusunod na alituntunin: Kung sisikapin nating magampanan ang mga tungkuling ibinigay ng Panginoon sa atin, Siya ay gagawa ng mga dakilang bagay sa ating buhay.)

• Ano ang ilang tungkulin na nais ng Panginoon na magampanan ninyo sa Kanyang plano?

• Ano ang maaaring mangyari sa inyong buhay kapag tumugon kayo sa Panginoon tulad ng ginawa ni Maria?

Lucas 1:57–80

Isinilang si Juan Bautista

Ibuod ang Lucas 1:57–80 na ipinapaliwanag na matapos magsilang si Elisabet, sinang-ayunan ni Zacarias na ang dapat ipangalan sa bata ay Juan. Nang gawin niya ito, kaagad siyang nakapagsalita at nagpropesiya tungkol sa misyon nina Jesucristo at Juan.

Magpatotoo na kapag talagang tinupad natin ang mga ibinigay na tungkulin sa atin tulad nina Zacarias, Elisabet, at Maria, ang Panginoon ay gagawa ng mga dakilang bagay para sa atin at sa pamamagitan natin. Hikayatin ang mga estudyante na gampanan ang kani-kanilang tungkulin sa plano ng Panginoon.

Komentaryo at Pinagmulang Impormasyon

Lucas 1:34–35. Ang paglilihi o pagdadalang-tao kay Jesucristo

Sa pagtuturo mo ng Lucas 1:34–35, maaaring magkaroon ng mga tanong tungkol sa paglilihi o pagdadalang-tao kay Jesucristo. Kapag may ganitong mga tanong, isaisip ang paalalang ito ni Pangulong Lee:

“Kung matalino ang mga guro sa pagtuturo tungkol sa [paglilihi kay Jesucristo] na kakaunti lang ang binanggit tungkol dito ng Panginoon, lilimitahan nila ang pagtalakay sa paksang ito sa mga salitang nakatala lamang para sa paksang ito sa Lucas 1:34–35. …

“Sapat na para sa Panginoon ang kaalamang ibinigay Niya sa atin tungkol sa bagay na ito at maghintay tayo hanggang sa magpasiya Siyang dagdagan ang sinabi Niya sa atin ang tungkol dito” (The Teachings of Harold B. Lee, ed. Clyde J. Williams [1996], 14).

Lucas 1:38. “Mangyari sa akin ang ayon sa iyong salita”

Ang paglalarawan ni Lucas sa wikang Griyego ng mga sinabi ni Maria ay nagpapakita ng tibay ng kanyang determinasyon. Hindi siya nag-atubiling sumunod at determinadong tinanggap ang kanyang tungkulin sa plano ng kaligtasan, na parang sinasabing, “Opo, gagawin ko po. Ako ay magiging lingkod ng Panginoon tulad ng sinabi mo.” (Para sa karagdagang kaalaman tungkol sa tugon ni Maria, tingnan ang bahagi para sa Lucas 1:38 sa New Testament Student Manual [Church Educational System manual, 2014], 142.)

Lucas 1:76. “Propeta ng Kataastaasan”

Sina Zacarias at Elisabet ay kapwa inapo ni Aaron, na siyang pinagmulan ng angkan ng lahat ng saserdote at matataas na saserdote ng Israel. Samakatwid, tunay na tagapagmana si Juan ng Aaronic Priesthood at ng pamumuno nito. Itinuro ni Propetang Joseph Smith, “Si Juan ay isang saserdote katulad ng kanyang ama, at may hawak ng mga susi ng Aaronic Priesthood” (sa History of the Church, 5:257).

Mga Karagdagang Ideya sa Pagtuturo

Lucas 1:26–56. Si Maria ay tinawag na maging ina ng Anak ng Diyos

Ipabasa nang tahimik sa mga estudyante ang Lucas 1:28, na inaalam ang sinabi ng anghel tungkol kay Maria.

• Sa inyong palagay, ano ang ibig sabihin ng mga katagang “totoong pinakamamahal”?

Sabihin sa kalahati ng klase na saliksikin ang mga talata 29–38 at sa isa pang kalahati ng klase na saliksikin ang mga talata 39–49, na inaalam ang mga gawa at ugali ni Maria na nagpapakita kung bakit siya totoong pinakamamahal ng Panginoon.

Sabihin sa mga estudyante na magreport tungkol sa nalaman nila. Maaari mong patotohanan na bilang mortal na ina ni Jesus, si Maria ay totoong pinakamamahal at nagpakita ng magandang halimbawa ng pagiging mabuting ina. Upang matulungan ang mga estudyante na pag-isipang mabuti ang matututuhan nila mula sa halimbawa ni Maria, maaari mong itanong:

• Paano ipinakita ni Maria ang kanyang pananampalataya at kahandaang magsakripisyo nang atasan siyang maging ina ni Jesucristo sa mundong ito?

• Sa paanong mga paraan naipapakita sa panahong ito ng matatapat na ina at ama ang kanilang pananampalataya at kahandaang magsakripisyo sa pagtupad nila ng kanilang mga banal na tungkulin?

• Sa paanong mga paraan makapaghahanda ang mga tao na magampanan ang mga banal na misyon ng pagiging ina at ama anuman ang kanilang kasalukuyang kalagayan sa buhay?

Hikayatin ang mga kabataan sa iyong klase na sundin ang halimbawa ni Maria habang naghahanda sila na magampanan ang kanilang mga banal na tungkulin at misyon at suportahan ang pagsisikap ng isa’t isa na maging mabuti.

Lucas 1:31–35. “Anak ng Kataastaasan”

Idrowing sa pisara ang kalakip na diagram:

Itanong sa isang estudyante:

• Ano ang isang pisikal na katangian na namana mo sa iyong ama? Ano ang isang pisikal na katangian na namana mo sa iyong ina?

Isulat sa diagram ang mga katangiang sinabi ng estudyante (tingnan ang kasunod na diagram para sa halimbawa):

Sabihin sa ilang estudyante na magsalitan sa pagbasa nang malakas sa Lucas 1:31–35. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa at hanapin ang mga katagang naglalarawan sa mga magulang ni Jesucristo. (Kabilang sa mga katagang ito ang “maglilihi ka sa iyong tiyan” [talata 31], “tatawaging Anak ng Kataastaasan” [talata 32], at “ang banal na bagay na ipanganganak ay tatawaging Anak ng Dios” [talata 35].) Talakayin ang natagpuan ng mga estudyante at kung aling mga kataga ang mahalaga sa kanila sa paglalarawan ng pagsilang ng Tagapagligtas.

Burahin ang naunang diagram at idrowing sa pisara ang kalakip na diagram:

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang sumusunod na pahayag ni Elder James E. Talmage ng Korum ng Labindalawang Apostol:

“Ang Anak na isisilang ni Maria … ay marapat na tawaging ‘Anak ng Kataastaasan.’ Pinagsama sa Kanyang pagkatao ang mga kapangyarihan ng Pagkadiyos kasama ang kakayahan at posibilidad ng mortalidad; at ito ay dahil sa batas na nauukol sa heredity o pagmamana ng mga katangian, na ipinahayag ng Diyos, pinatunayan ng ng siyensya, at tinanggap ng pilosopiya, na ang mga buhay na nilalang ay magkakaanak—-ayon sa kanilang uri. Ang Batang si Jesus ay namana ang pisikal, mental, at espirituwal na mga katangian, pag-uugali, at kapangyarihan na nasa Kanyang mga magulang—isang imortal at niluwalhati—ang Diyos, at ang isa ay tao—isang babae” (Jesus the Christ, ika-3 edisyon [1916], 81).

Basahin nang malakas ang sumusunod na pahayag at sabihin sa mga estudyante na pakinggan ang mahahalagang katangiang namana ng Tagapagligtas sa bawat isa sa Kanyang mga magulang:

“Itinuro rin ni Elder Talmage na dahil mortal ang ina ni Jesus, na si Maria, minana Niya ang kakayahang ‘ialay nang kusa ang Kanyang buhay.’ Ngunit sa Kanyang Ama sa Langit, namana ni Jesus ang kakayahang makayanan ang pagdurusa sa Kanyang pagbabayad-sala ‘na walang sinumang nabuhay sa mundo ang mag-aakalang maaaring mangyari ito’ (Jesus the Christ, 613). Dahil ang pagdurusang ito ay magiging ‘higit sa matitiis ng tao, maliban na yaon ay sa kamatayan’ (Mosias 3:7), tanging ang Nilalang lamang na may kapangyarihan sa kamatayan ang makatitiis nito” (New Testament Student Manual [Church Educational System manual, 2014], 141).

• Anong mga katangian ang namana ng Tagapagligtas sa Kanyang ina? Ano ang minana Niya sa Kanyang Ama?

Habang sumasagot ang mga estudyante, sa diagram na nasa pisara, ilista sa ilalim ng Maria ang mga katangiang namana ni Jesucristo sa Kanyang ina (tulad ng pagiging mortal—pagdanas ng sakit at pisikal na kamatayan), at ilista sa ilalim ng Ama sa Langit ang mga katangiang namana Niya sa Kanyang Ama (tulad ng mga kapangyarihan ng pagiging Diyos—imortalidad o kapangyarihang mabuhay magpakailanman).

Upang matulungan ang mga estudyante na mas maunawaan pa na namana ni Jesus sa Kanyang Ama ang kapangyarihang madaig ang kamatayan, ipabasa nang tahimik sa mga estudyante ang Juan 5:26, na inaalam ang ibinigay ng Ama sa Kanyang Anak.

• Bakit ang pagkatao ng mga magulang ni Jesus ang nagpatangi sa Kanya upang maging Tagapagligtas natin? (Tulungan ang mga estudyante na matukoy ang sumusunod na katotohanan: Dahil sa pagkatao ng mga magulang ni Jesus, taglay Niya ang mga katangian ng imortal at mortal na nilalang, na kailangan Niya para maisagawa ang Pagbabayad-sala. Tiyakin na nauunawaan ng mga estudyante na kung si Jesucristo ay anak ng dalawang mortal na magulang, hindi Niya matitiis ang napakatinding sakit at pagdurusa ng Pagbabayad-sala o madaraig ang kamatayan. Kung si Jesucristo naman ay anak ng dalawang imortal na magulang, hindi Siya magdaranas ng pisikal na pagdurusa at kamatayan. Dahil si Jesus ay anak ng isang imortal na magulang at isang mortal na magulang, matitiis Niya ang napakatinding pagdurusa, hahayaan ang Kanyang sarili na mamatay, at pagkatapos ay dadaigin ang kamatayan sa pamamagitan ng Kanyang Pagkabuhay na Mag-uli.)