Lesson 90

Mga Gawa 12

Pambungad

Pinatay ni Herodes si Apostol Santiago at pagkatapos ay dinakip at ibinilanggo si Pedro. Noong gabi bago patayin si Pedro, isang anghel ang tumulong sa kanya na makatakas mula sa bilangguan. Si Herodes ay pinarusahan ng isang anghel mula sa Diyos, at ang ebanghelyo ay patuloy na ipinangaral.

Mga Mungkahi sa Pagtuturo

Mga Gawa 12:1–17

Pinatay ni Herodes si Santiago at dinakip si Pedro, na mahimalang nakatakas mula sa bilangguan

Magdispley ng isang kompas o magdrowing nito sa pisara. Anyayahan ang isang estudyante na ipaliwanag kung paano kumikilos ang kompas at ano ang gamit nito.

• Dahil laging nakaturo ang kompas sa hilaga, paano makatutulong sa atin ang paggamit ng kompas sa paggawa ng mga tamang desisyon tungkol sa dapat nating puntahan?

Magdrowing ng X sa pisara kahit saan basta malapit ito sa kompas (ngunit huwag malapit sa panuro ng kompas na nakaturo sa hilaga), at sabihin sa klase na isipin kunwari na ang X ay kumakatawan sa isang batubalani o magnet.

• Paano nakakaimpluwensya ang magnet na ito sa pagkilos ng panuro o needle ng kompas? (Ang needle ay tuturo sa kalapit na magnet dahil nakaapekto ito sa magnetic north o needle na laging nakaturo sa hilaga.)

• Paano nakakaapekto ang magnet na ito sa kakayahan ninyo na piliin ang tamang direksyon na dapat ninyong tahakin?

Hikayatin ang mga estudyante na alamin sa pag-aaral nila ng Mga Gawa 12 ang isang impluwensya na makahahadlang sa ating kakayahan na gumawa ng mga tamang desisyon.

Upang matulungan ang mga estudyante na maunawaan ang konteksto ng Mga Gawa 12, ipaliwanag na mula noong patayin si Esteban, lalo pang nakaranas ng pag-uusig ang mga Kristiyano sa Jerusalem at sa mga lugar sa palibot nito.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Mga Gawa 12:1–4. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, na inaalam kung paano nakadagdag si Herodes Agripa I sa pag-uusig na ito. (Ipaliwanag na ang tigaapat ay katumbas ng apat na kawal).

• Sino ang pinatay ni Herodes sa pamamagitan ng tabak o espada?

• Ayon sa talata 3, sino ang natuwa sa pagkamatay ni Santiago?

Ipaliwanag na ang mga katagang “mga Judio” sa talata 3 ay tumutukoy sa mga maimpluwensyang pinunong Judio sa Jerusalem na nang-udyok na usigin ang Simbahan ni Jesucristo. Hinangad ni Herodes na matuwa ang mga pinunong Judio na ito (tingnan sa Bible Dictionary, “Herod”). Malapit sa X na nasa pisara, isulat ang sumusunod na di-kumpletong pahayag: Kung hinahangad natin ang ikatutuwa ng ibang tao sa halip na ang ikatutuwa ng Diyos, …

• Ano ang ginawa ni Herodes nang makita niya na natuwa ang mga pinunong Judio sa pagkamatay ni Santiago? (Nagplano siyang ipapatay si Pedro sa harap ng madla o ng mga tao.)

Ituro ang drowing na kompas sa pisara, at itanong:

• Paano nakaapekto sa direksyon ng buhay ni Herodes ang hangarin niyang masiyahan ang iba sa halip na ang Diyos?

• Batay sa natutuhan natin mula sa halimbawa ni Herodes, paano ninyo kukumpletuhin ang pahayag sa pisara? (Matapos sumagot ang mga estudyante, kumpletuhin ang pahayag sa pisara para maituro nito ang sumusunod na katotohanan: Kung hinahangad natin ang ikatutuwa ng ibang tao sa halip na ang ikatutuwa ng Diyos, mas lalo pa tayong makagagawa ng kasalanan.)

• Ano ang ilang halimbawa na nagpapakita kung paano maaaring humantong ang isang tao sa paggawa ng kasalanan dahil hinahangad niyang masiyahan ang iba sa halip na ang Diyos?

Sabihin sa mga estudyante na pag-isipan ang mga paraan na maaaring naglalayo sa kanila sa kanilang Ama sa Langit dahil sa hangarin nila na masiyahan ang iba.

Ipaliwanag na aanyayahan ang mga estudyante na isadula ang mga pangyayari sa Mga Gawa 12:5–17. Anyayahan ang ilang estudyante na gumanap bilang si Pedro, ang dalawang bantay, ang anghel, si Rode, at isa o dalawang disipulo sa tahanan ni Maria, na ina ni Marcos. Ikaw o ang isa pang estudyante ay maaaring gumanap bilang narrator.

Gumamit ng iba’t ibang pamamaraan sa pagtuturo

Maraming mahuhusay na titser ang paiba-iba ng pamamaraan sa pagtuturo sa oras ng klase at sa araw-araw. Maging handang sumubok ng mga bagong pamamaraan sa pagtuturo. Gayon din, maging handang baguhin ang pamamaraan sa oras ng klase kung nawalan ng interes ang mga estudyante o kung ang ginagawa nila ay tila hindi nakatutulong sa kanila na makamit ang resultang inaasam.

• Ipabasa nang malakas sa narrator ang Mga Gawa 12:5–6, at ipasadula sa mga estudyante ang papel nila kapag nabanggit sila sa binasa. Upang matulungan ang mga estudyante na maunawaan ang nilalaman nito, tumigil sandali matapos mabasa at maisadula ang bawat grupo ng mga talata, at pagkatapos ay itanong ang mga kaugnay na tanong.

• Ano ang ginagawa ng mga miyembro ng Simbahan sa panahong ito?

Ipabasa nang malakas sa narrator ang Mga Gawa 12:7–10 habang isinasadula ng mga estudyante kung ano ang binabasa.

• Anong hadlang ang nalampasan ni Pedro sa pagtakas na ito?

Ipabasa nang malakas sa narrator ang Mga Gawa 12:11–15 habang isinasadula ng mga estudyante kung ano ang binabasa.

• Kailan natanto ni Pedro kung ano ang nangyari?

• Ano ang nangyari nang kumatok si Pedro sa pintuan ng bahay ni Maria?

Ipabasa nang malakas sa narrator ang Mga Gawa 12:16–17, at ipasadula sa mga estudyante kung ano ang binabasa. Pagkatapos basahin at isadula ang mga talatang ito, paupuin na ang mga estudyante.

• Ayon sa talata 17, kanino nagpasalamat si Pedro sa pagkatakas niya mula sa bilangguan? (Ituro na ang Santiago na tinukoy sa talata 17 ay isa sa mga kapatid ni Jesus [tingnan sa Mateo 13:55].)

Iparebyu sa mga estudyante ang Mga Gawa 12:5 at alamin kung paano nauugnay ang talatang ito sa nangyari kay Pedro.

• Ano sa palagay ninyo ang ipinapahiwatig ng mga katagang “maningas na dumalangin” (talata 5) tungkol sa katapatan at kataimtiman ng mga panalangin ng mga miyembro ng Simbahan?

• Anong alituntunin ang matututuhan natin mula sa talang ito tungkol sa maaaring maging epekto ng ating mga panalangin sa ating sarili at sa iba? (Dapat matukoy ng mga estudyante ang alituntuning tulad ng sumusunod: Ang ating tapat at taimtim na mga panalangin ay nag-aanyaya ng mga himala at mga pagpapala ng Diyos sa ating buhay at sa buhay ng ibang tao. Isulat sa pisara ang alituntuning ito.)

• Ano ang ibig sabihin ng manalangin nang tapat at taimtim?

Ipaliwanag na ang alituntuning ito ay hindi nangangahulugan na kung tapat at taimtim ang ating mga panalangin, agad tayong makatatanggap ng sagot sa ipinagdasal natin. Kabilang sa iba pang makaaapekto sa pagtanggap ng mga himala at mga pagpapala ng Diyos ay ang kalooban at takdang panahon ng Diyos gayon din ang kalayaang pumili ng isang tao.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang sumusunod na pahayag. Sabihin sa mga estudyante na pakinggan kung paano nakakaapekto ang ating tapat at taimtim na panalangin sa kalooban ng Diyos.

“Ang panalangin ang hakbang kung saan ang kalooban ng Ama at ang kalooban ng anak ay nagkakaroon ng ugnayan sa isa’t isa. Ang layunin ng panalangin ay hindi upang baguhin ang kalooban ng Diyos kundi upang matiyak sa ating sarili at sa iba ang mga pagpapala na nais ng Diyos na ipagkaloob, ngunit kinakailangan nating hilingin upang matanggap. Ang mga pagpapala ay nangangailangan ng kaunting sipag o pagsisikap natin bago natin makamtan ang mga ito. Ang panalangin ay isang uri ng gawain, at isang itinakdang paraan para makamtan ang pinakamataas sa lahat ng pagpapala” (Bible Dictionary, “Prayer”).

• Ayon sa pahayag na ito, ano ang mahalagang layunin ng panalangin?

• Bakit mahalagang alalahanin na ang layunin ng panalangin ay hindi upang baguhin ang kalooban ng Diyos?

Sabihin sa mga estudyante na isulat sa kanilang notebook o scripture study journal ang kanilang sagot sa sumusunod na tanong:

• Kailan naghatid ang panalangin ng mga himala at pagpapala ng Diyos sa buhay ninyo o sa buhay ng ibang taong ipinagdasal ninyo?

Pagkatapos ng sapat na oras, maaari mong anyayahan ang ilang estudyante na ibahagi ang kanilang isinulat. Pagkatapos nilang magbahagi, sabihin sa mga estudyante na pag-isipan kung paano sila mananalangin nang mas tapat at mas taimtim upang mapagkalooban ng mga pagpapala at himala na handang ibigay ng Diyos sa kanila at sa mga taong ipinagdarasal nila.

Mga Gawa 12:18–25

Pinarusahan ng Diyos si Herodes, at ang ebanghelyo ay patuloy na ipinangaral

Ibuod ang Mga Gawa 12:18–22 na ipinapaliwanag na kinabukasan, nalaman ni Herodes na nakatakas si Pedro at ipinapatay ang mga bantay na inakala niyang nagpabaya kaya nakatakas si Pedro. Kalaunan, nagsalita si Herodes sa mga tao, na pinuri ang kanyang mensahe.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Mga Gawa 12:23–24. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, na inaalam ang nangyari kay Herodes.

• Ano ang nangyari kay Herodes? Bakit?

• Ano ang nangyari sa gawaing misyonero ng Simbahan sa kabila ng pag-uusig na naranasan ng mga miyembro ng Simbahan?

Tapusin ang lesson na hinihikayat ang mga estudyante na rebyuhin ang mga katotohanang natutuhan nila at pag-isipang mabuti kung paano nila maipamumuhay ang mga katotohanang iyon.

Komentaryo at Pinagmulang Impormasyon

Mga Gawa 12:1–17. Inuna nina Pedro at Santiago ang Diyos

Makikita sa Mga Gawa 12 na inuna nina Pedro at Santiago ang Diyos sa kanilang buhay, anumang kaparusahan ang matanggap nila. Bakit napakahalagang mahalin ang Diyos at unahin Siya sa ating buhay? Ikinuwento ni Elder Lynn G. Robbins ng Panguluhan ng Pitumpu ang sumusunod na karanasan na nakatulong sa kanya na maunawaan ang kahalagahan ng direksyong tinatahak natin sa ating buhay:

“‘Saan ka nakatuon?’ Nagulat ako nang itanong ito sa akin ni Pangulong Boyd K. Packer habang magkasama kaming nagbibiyahe sa aking unang tungkulin bilang bagong miyembro ng Pitumpu. Dahil medyo malabo ang tanong, nalito ako. ‘Ang Pitumpu,’ ang sabi pa niya, ‘ay hindi kinatawan ng mga tao sa propeta, kundi kinatawan ng propeta sa mga tao. Huwag kalimutan kailanman kung saan ka dapat nakatuon!’ Ito ay isang aral na nakintal sa aking isipan.

“Ang unahin ang ikalulugod ng iba bago ang ikalulugod ng Diyos ay pagbaligtad sa una at pangalawang dakilang utos (tingnan sa Mateo 22:37–39). Nalilimutan natin kung saan tayo dapat nakatuon. At nagagawa nating lahat ang pagkakamaling iyan dahil sa takot sa mga tao. Sa Isaias, ang Panginoon ay nagbabala sa atin, ‘Huwag ninyong katakutan ang pula ng mga tao’ (Isaias 51:7; tingnan din sa 2 Nephi 8:7). Sa panaginip ni Lehi, ang takot na ito ay nagsimula sa mapanlibak na daliri na nakaturo mula sa isang malaki at maluwang na gusali, na siyang dahilan upang makalimot ang marami kung saan sila dapat nakatuon at nagsilayo sa punungkahoy nang ‘nahihiya’ (tingnan sa 1 Nephi 8:25–28)” (“Saan Kayo Nakatuon?” Ensign o Liahona, Nob. 2014, 9).

Mga Gawa 12:5. “Maningas na dumalangin”

Ipinahayag ni Pangulong Thomas S. Monson ang kanyang pasasalamat sa mga nanalangin para sa kanya at sa mga lider ng Simbahan:

“Ipinaaabot ko ang pasasalamat sa kabaitan ninyo sa akin saanman ako magtungo. Salamat sa inyong mga dalangin para sa akin. Nadama ko ang mga dalanging iyon at pinasasalamatan ang mga ito” (“Sa Pagtitipon Nating Muli,” Ensign o Liahona, Mayo 2012, 5).

“Mahal ko kayo; ipinagdarasal ko kayo. Muli kong hihilingin na alalahanin ninyo ako at ang lahat ng General Authority sa inyong mga panalangin. Kaisa ninyo kami sa pagsusulong ng kagila-gilalas na gawaing ito. Pinatototohanan ko na tayong lahat ay nasa gawaing ito at bawat lalaki, babae, at bata ay may tungkulin dito. Nawa’y bigyan tayo ng Diyos ng lakas at kakayahan at determinasyong gampanan nang mahusay ang ating tungkulin” (“Hanggang sa Muli Nating Pagkikita,” Ensign o Liahona, Nob. 2011, 109).

Ibinigay ni Pangulong Harold B. Lee ang sumusunod na pananaw hinggil sa pagdarasal nang taimtim:

“Kailangang hilingin ninyo ito nang inyong buong kaluluwa! Kailangang nasa inyo ang kasidhian at pagnanais na ito ang pinakamahalagang bagay sa buong mundo na hinahangad ninyo!” (Teachings of Harold B. Lee, ed. Clyde J. Williams [1996], 125).

Mga Gawa 12:21–23. Ang kamatayan ni Herodes Agripa I

Si Herodes Agripa I ay pamangkin ni Herodes Antipas, na nagpapatay kay Juan Bautista, at siya ring “apo ng Dakilang si Herodes. Siya ay popular sa mga Fariseo dahil sinusunod niyang mabuti ang mga kaugalian ng mga Judio. Maaaring sa dahilang ito—upang maging popular sa mga Judio—kaya niya iniutos ang pagpatay kay Santiago (tingnan sa Mga Gawa 12:1–2). Pumanaw si Agripa sa edad na 54, noong A.D. 44, sa kaparehong taon na pinaslang si Santiago. Itinuring ni Lucas na ang biglaang pagkamatay ni Agripa ay parusa ng langit, na ipinataw ng isang anghel ng Panginoon” (New Testament Student Manual [Church Educational System manual, 2014], 302; tingnan din sa Bible Dictionary, “Herod”).