Laipelí
Lēsoni 24: 2 Nīfai 2 (Konga 2)


Lēsoni 24

2 Nīfai 2 (Konga 2)

Talateú

Naʻe tāfataha ʻa e lēsoni ki muʻá ʻi he 2 Nīfai 2ʻi he Hinga ʻa ʻĀtama mo ʻIví pea mo e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí. ʻOku fakatefito ʻa e lēsoni ko ʻení ʻi he ngaahi akonaki ʻa Līhai kau ki he tokāteline ʻo e tauʻatāina ke filí, kau ai mo e moʻoni ʻoku tau ʻatā ke fili ki he tauʻatāiná mo e moʻui taʻengatá ʻo fakafou ʻia Sīsū Kalaisi.

ʻI he lēsoni ko ʻení, ʻe maʻu ʻe he kau akó ʻa e faingamālie ke nau feakoʻiʻaki. Kimuʻa he kalasí, teuteuʻi ha ngaahi laʻi pepa tufa ʻoku ʻi ai e ngaahi fakahinohino ki he lēsoni ko ʻení. ʻAi ke ke maheni mo e ngaahi fakahinohino takitaha ke ke malava ʻo tokoni ki he kau akó ʻi heʻenau teuteu ke faiakó.

Ngaahi Fokotuʻu ki hono Akoʻí

2 Nīfai 2:11–18, 25–30

Ko e akonaki ʻa Līhai kau ki he tauʻatāina ke filí pea mo e ngaahi ola ʻo ʻetau ngaahi filí

Kiʻi fakamanatu ki he kau akó naʻa nau ako ʻi he lēsoni kimuʻá ki he ngaahi akonaki ʻa Līhai ʻi he 2 Nīfai 2 kau ki he Hinga ʻa ʻĀtama mo ʻIví pea mo e ngaahi tāpuaki ʻo e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí. Naʻe fakaʻatā ʻe he fili ʻa ʻĀtama mo ʻIví ke tau haʻu ki māmani (vakai, 2 Nīfai 2:25), ʻo tau aʻusia ai ʻa e mamahí, faingataʻaʻiá mo e maté. ʻOku huhuʻi kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi mei he Hingá fakafou ʻi he Fakaleleí, pea huhuʻi ai kitautolu mei heʻetau ngaahi angahalá (vakai, 2 Nīfai 2:26). ʻOku tau taʻatāina ke fili ʻa e tauʻatāiná mo e moʻui taʻengatá pe fili ʻa e pōpulá mo e maté ʻo makatuʻunga ʻi he Fakaleleí (vakai, 2 Nīfai 2:27).

Fakamatalaʻi ange ʻi he hokohoko atu hono ako ʻo e 2 Nīfai 2 ʻe he kau akó ʻi he lēsoni ko ʻení, te nau maʻu ʻa e faingamālie ke feakoʻiʻaki e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e tauʻatāina ke filí ʻa ia ne fakamatala ʻe Līhai ki hono foha ko Sēkopé. Vahevahe e kau akó ki ha kulupu ʻe fā. ʻOange ki he kulupu takitaha ʻa e ngaahi fakahinohino ko ʻení ke tokoni ki heʻenau teuteu ke faiakó (kimuʻa he kalasí, teuteu ʻa e ngaahi laʻipepa tufa ʻoku ʻi ai e ngaahi fakahinohino ko ʻení). Kapau ʻoku tokosiʻi ange ʻa e kalasí ʻi he toko faá, ʻoange ha ngaahi fakahinohino takitaha ki he tokotaha akó peá ke akoʻi ʻe koe e toenga ʻo e ngaahi fakahinohinó.

ʻOku ʻi ai ʻa e ngāue ʻe nima he ngaahi fakahinohino takitaha. Poupouʻi kotoa e kau akó ke kau mai ʻaki hono fakapapauʻi ʻoku ʻi ai e ngāue ʻa e tokotaha kotoa he kulupu takitaha. ʻI he ngaahi kulupu ʻoku tokolahi he toko nimá, ʻe lava ke vahevahe ʻi he kau akó ʻa e ngaahi ngāué. ʻI he ngaahi kulupu ʻoku tokosiʻi ange he toko nimá, ʻe fie maʻu ki he fakafoʻituitui ʻe niʻihi ke nau fai ha ngāue lahi ange ʻi he tahá. Talaange ki he kau akó ʻe tuku ange ʻa e miniti ʻe tolu ke nau teuteu ai pea ʻe ʻoange ʻa e miniti ʻe nima ki he kulupu takitaha ke nau faiako.

Kulupu 1: Naʻe ngaohi kitautolu ʻe he ʻOtuá ke tau ngāue

  1. Pukepuke ha foʻi maka ki ʻolunga ʻi muʻa he kalasí. Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke ne lau leʻolahi ʻa e 2 Nīfai 12:14. Kimuʻa pea laú, kole ki he kalasí ke nau vakai ki hono fakamatalaʻi ʻe Līhai ʻa e faʻahinga ʻe ua ʻo e ngaahi meʻakuo ngaohi ʻe he ʻOtuá ʻi he ngaahi langí mo e māmaní. (“ʻA e ngaahi meʻa ke ngāue pe ngauʻi fakatouʻosi.”) Fehuʻi: ʻOku felāveʻi fēfē ʻa e veesi ko ʻení mo kitautolu pea ki he maká? (Naʻe ngaohi kitautolu ke ngāue, lolotonga iánaʻe ngaohi ʻa e maká ke fai ha ngāue ki ai. Ko e maká, hangē pē ko ha ngaahi meʻa kehe lahi ne ngaohi, ʻoku ʻikai lava ke ngāue ʻiate ia pē.)

  2. Kole ki ha tokotaha ako ke lau ʻa e sētesi ʻuluaki ʻi he 2 Nīfai 2:16. Fehuʻi ki he kalasí: ʻI he palani ʻo e fakamoʻui ʻa e Tamai Hēvaní, ko e hā hono ʻuhinga ʻokú ke pehē ai ʻoku mahuʻinga ke tau ngāue ʻiate kitautolu peé? Hili e tali e kau akó, fehuʻi ange: Ko e hā ha founga ʻoku tau faʻa tatali ai ke toki fakakounaʻi kitautolu kae ʻikai ke tau ngāue ʻiate kitautolu pē?

  3. Tohiʻi ʻa e T&F 58:26–28 ʻi he palakipoé. Fakaafeʻi e kalasí ke kumi hake ʻa e veesi ko ʻení. Tataki kinautolu ʻi hono lau fakataha leʻolahí.

  4. Fehuʻi: Ko e hā te tau lava ʻo ako mei he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 58:26–28 kau ki he ngāue ʻiate kitautolu peé? Ko e hā ha ngaahi founga te tau lava ʻo feinga ai ke kau faivelenga ʻi hono fakahoko ʻo ha māʻoniʻoni lahi? Ko e fē ha taimi naʻá ke sio ai kuo hanga ʻe hoʻo faivelengá ʻo fakahoko ha māʻoniʻoni lahi? (Hili ha tali ʻa ha tokotaha pe toko ua, mahalo te ke fie vahevahe foki mo haʻo aʻusia.)

  5. Vahevahe hoʻo fakamoʻoní ki he mahuʻinga ʻo e ngāue ʻiate kitautolu peé mo e feinga ke fakahoko ha māʻoniʻoni lahí.

Kulupu 2: Tākiekina lelei mo e tākiekina koví

  1. Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau ʻa e sētesi fika ua ʻi he 2 Nīfai 2:16. Fehuʻi ki he kalasí: Ko e hā e ʻuhinga ʻo e foʻi lea ko e fakataueleʻí? (Ke fakaafeʻi, fakalotoʻi pe tohoakiʻi.)

  2. Fehuʻi ki he kalasí: Ko e hā ha ngaahi founga ʻoku tākiekina ai kitautolu ʻe he Tamai Hēvaní ke fai leleí? (Mahalo ʻe tala mai ʻe he kau akó ʻa e ngaahi ueʻi mei he Laumālie Māʻoniʻoní, ngaahi tāpuaki kuo talaʻofa ʻaki ki he talangofua ki he ngaahi fekaú mo e ngaahi akonaki ʻa e kau palōfita ʻi he ngaahi ʻaho kimui ní.)

  3. Lau leʻolahi ʻa e 2 Nīfai 2:17–18, pea fakaafeʻi e kau akó ke muimui ʻi heʻenau folofolá. Kole ange ke ʻai ke nau ʻilo e meʻa ʻoku fie maʻu ʻe he tēvoló maʻatautolú. (ʻOkú ne fie maʻu ke tau mamahi.)

  4. Fehuʻi: Te ke ʻilo fēfē ʻa e ngaahi tākiekina mei he ʻOtuá mo ia mei he tēvoló? (Mahalo te ke fie maʻu ke mou vakai ki he Molonai 7:16–17 ko e konga ʻo e fealeaʻakí.) Hili e tali ʻa e kalasí, fehuʻi: Ko e hā ha ngaahi sīpinga ʻo e ngaahi meʻa ʻokú ne tākiekina e kakaí ke nau faiangahala pea fakatau ki he mamahí?

  5. Vahevahe hoʻo fakamoʻoní ki he ngaahi tākiekina ʻa e ʻOtuá ʻoku fakatau ki he leleí mo e fiefiá pea mo e ngaahi fakatauele ʻa e tēvoló ʻoku fakatau ki he faiangahalá mo e mamahí. Mahalo te ke fie vahevahe ha aʻusia te ne fakatātaaʻi e anga hoʻo ʻilo ʻa hono moʻoní ko ha konga ʻo hoʻo fakamoʻoní.

Kulupu 3: ʻOku tau haʻisia ki heʻetau ngaahi filí

  1. Lau ʻa e fakamatala ko ʻení ki he kalasí:

    “ʻOkú ke tauʻatāina ke fili pea mo ngāue ka ʻoku ʻikai ke ke tauʻatāina ke fili ʻa e nunuʻa hoʻo ngaahi tōʻongá. Mahalo pē he ʻikai hoko mai leva ʻa e ngaahi nunuʻá, ka te nau muiaki mai maʻu pē” (Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí: Ko ha Huluhulu ki he Ongoongoleleí [2004], 188).

    Fehuʻi: Ko e hā ha konga ʻo e ngaahi sīpinga ʻo e ngaahi nunuʻa ʻe ʻikai maʻu ʻi he taimi pē ko iá ka ʻe maʻu ʻamui ange? (Ko e taha ʻo e ngaahi talí, ʻoku faʻa hoko ʻa e kanisaá ko e ola ʻo e mama tapaká.)

  2. Fakaafeʻi e kau akó ke lau fakalongolongo ʻa e 2 Nīai 2:26–27, pea vakai ki ha ngaahi lea pe kupuʻi lea ʻokú ne fakahaaʻi e ngaahi nunuʻa ʻamui ʻo e ngaahi fili ʻoku tau fai he taimi ní. Kole ki he kau akó ke lipooti e ngaahi meʻa ne nau ʻiló. (Mahalo ʻe kau ʻi he ngaahi talí ʻa e “tauteaʻi ʻe he fonó ʻi he fuʻu ʻaho lahi mo fakaʻosí,” “tauʻatāiná,” “moʻui taʻengatá,” “pōpulá,” “maté,” mo e “mamahí.”) Hiki e ngaahi tali e kau akó ʻi he palakipoé.

  3. Fehuʻi: Ko e hā hono ʻuhinga ʻokú ke fakakaukau ai ʻoku mahuʻinga ke mahino kiate kitautolu ʻa e ngaahi ola ʻetau ngaahi fili ʻi he moʻui ní? Hili e tali e kau akó, fehuʻi ange: ʻOku Poupouʻi fēfē kitautolu ʻi hono ʻilo e ngaahi ola ko ʻení ke tau fai e ngaahi fili totonú?

  4. Fakamahinoʻi ange naʻe pehē ʻe Līhai ʻi he 2 Nīfai 2:27, ʻoku tau “tauʻatāina ke fili ʻa e tauʻatāiná.” Fehuʻi: ʻI he meʻa kuó ke aʻusiá, ʻoku tokoniʻi fēfē kitautolu ʻe he ngaahi fili totonú ke tau kei tauʻatāina ke filí? Te ke lava nai ʻo ʻomai ha ngaahi sīpinga ʻo e meʻá ni? (Mateuteu ke vahevahe haʻo sīpinga ʻaʻau.)

  5. Vahevahe hoʻo fakamoʻoní ʻoku tau haʻisia ki he ʻOtuá ʻi heʻetau ngaahi filípea ʻoku muimui maʻu pē ʻa e ngaahi nunuʻa ʻi heʻetau ngaahi filí.

Kulupu 4: Fili ʻa e meʻa leleí

  1. Tuku ki ha tokotaha ako ke ne lau leʻolahi ʻa e 2 Nīfai 2:28. Kole ki he kalasí ke nau kumi ʻa e meʻa ʻe fā naʻe fie maʻu ʻe Līhai maʻa hono ngaahi fohá. Hili hono lau ʻo e vēsí, fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe ʻa e meʻa naʻa nau ʻiló.

  2. Fehuʻi: Ko e hā ha ngaahi founga te tau lava ʻo hanga ai ki he Fakalaloa lahi ko Sīsū Kalaisí ke tokoniʻi kitautolu ʻi hono fai ʻo e ngaahi fili totonú?

  3. Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke ne lau leʻolahi ʻa e 2 Nīfai 2:29. Fehuʻi ki he kalasí: Ko e hā ha founga ʻoku ʻoange ai ʻe heʻetau ngaahi filí ha mālohi ki he tēvoló ke ne fakapōpulaʻi kitautolú? ʻAi ko ha konga pē ʻo e fealēleaʻakí ni hano fakamahinoʻi ʻoku fakataumuʻa ʻa e konga lahi ʻo e ngaahi ʻahiʻahi ʻo Sētané ki he “holi fakakakanó,” pe ko ʻetau holi fakatuʻasinó. ʻI he taimi ʻoku fakavaivai ai e kakaí ki he ngaahi ʻahiʻahi ko ʻení, ʻoku maʻunimā kinautolu ʻe he ngaahi meʻa mo e ngaahi ʻulungaanga ʻoku fakatuʻutāmaki. Lau e lea ko ʻeni ʻa ʻEletā Lāsolo M. Nalesoni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá:

    “Mei ha fuofua fakatotolo ne pehē ʻoku ʻikai mahuʻinga, ʻe lava ke hoko mai ai ha siakale fulikivanu. ʻE maʻu ha tōʻonga mei he ʻahiʻahí. ʻE hoko e fakafalalá mei he tōʻonga moʻuí. ʻE hoko e maʻunimaá mei he fakafalalá. ʻOku māmālie ʻene tohoakiʻí. ʻOku ʻikai ke faʻa fakatokangaʻi ʻa e ngaahi sēini fakapōpula ʻo e tōʻonga moʻuí kae ʻoua kuo fuʻu mālohi ke lava ʻo motuhi. … ʻOku toʻo ʻe he maʻunimaá ʻa e tauʻatāina ke fili ʻamuí” (“Addiction or Freedom,” Ensign, Nov. 1988, 6–7).

    Vahevahe hoʻo fakamoʻoní ʻoku fakatau ʻa e angamāʻoniʻoní ki he tauʻatāina mei he ngaahi tōʻonga pe maʻunimā ʻoku fakatuʻutāmakí.

  4. Lau ki he kalasí ʻa e 2 Nīfai 2:30. ʻI heʻenau mumui ʻi hono laú, fakaafeʻi kinautolu ke nau tokanga ki he ngaahi leá ni: “Kuó u fili ʻa e meʻa leleí.” Fehuʻi: Ko e hā e meʻa ʻoku akoʻi mai ʻe he lea ko ʻení kau kia Līhaí?

  5. Kole ki he kau akó ke nau fakalaulauloto ki he ongo fehuʻi ko ʻení: Ko hai ʻokú ke ʻilo kuó ne “fili ʻa e meʻa leleí” hangē ko Līhaí? ʻOku founga fēfē hoʻo feinga ke muimui ʻi he sīpinga ʻa e tokotaha ko ʻení? Hili hoʻo maʻu ha taimi ke fakalaulauloto ai e kau akó, kole ki ha toko taha pe toko ua ke vahevahe ʻena ngaahi fakakaukaú. Pea toki vahevahe hoʻo ngaahi fakakaukaú.

Fakamatala ki he faiakó: Ke fakaʻosí, fakaafeʻi e kau akó ke nau fakalaulauloto pe ʻoku tataki kinautolu ʻe heʻenau ngaahi filí ki he tauʻatāiná mo e moʻui taʻengatá pe ki he pōpulá, mate fakalaumālié mo e mamahí. Fakapapauʻi ki he kau akó ʻe lava ke ikunaʻi ha faʻahinga fili hala ne nau fakahoko ʻi he tui kia Sīsū Kalaisí mo e fakatomalá. Fakamoʻoni ki he Fakamoʻuí, ʻEne Fakaleleí, pea mo ʻEne malava ke fakamālohia kitautolu ʻi heʻetau ngaahi feinga ke fai ha ngaahi fili ʻoku fakatau ki he fiefiá mo e moʻui taʻengatá.

Fakataukei Folofolá—2 Nīfai 2:27

Ke tokoni ke maʻuloto ʻe he kau akó e 2 Nīfai 2:27, tohiʻi ʻa e ʻuluaki mataʻitohi ʻo e foʻi lea takitaha ʻi he palakipoé, hangē ko ʻení: K, ʻo t ʻa t ʻo f k k; p k f ʻa ng m k k k ʻa ʻo ʻa k t. P o t k f ʻa t m m t t ʻi f ʻo f k ʻo t, p f ʻa p m m, ʻi p m m k m ʻo t; h ʻo n f k m ʻa t k p ʻo h p k i. (Mahalo te ke fie poupouʻi foki e kau akó ke fakaʻilongaʻi ʻa e potufolofoláʻi ha founga makehe ke nau lava ʻo fakatokangaʻi vave ia.)

ʻAi ke lau maʻuloto fakataha ʻe he kau akó ʻa e 2 Nīfai 2:27 (fakaʻaongaʻi ʻenau folofolá ʻo ka fie maʻu) kae ʻoua kuo nau malava ʻo lau maʻuloto ʻa e vēsí kakato ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e ʻuluaki mataʻitohí ke tokoniʻi kinautolu. Toki tamateʻi ha niʻihi ʻo e ngaahi mataʻitohí pea tuku ke nau toe lau maʻuloto fakataha ʻa e folofolá. Hoko atu hono fai ʻo e founga ko ʻení kae ʻoua kuo ʻosi kotoa ʻa e ngaahi mataʻitohí hono tamateʻi pea lava ʻa e kalasí ʻo lau maʻuloto ʻa e vēsí kakato ʻaki ʻenau manatú. Mahalo te ke fie vahevahe ʻa e lea ko ʻeni ʻa ʻEletā Lisiate G. Sikoti ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ko ha konga ʻo e ʻekitivitií: “ʻOku hoko ʻa e potufolofola ʻoku ako maʻulotó ko ha kaungāmeʻa mamae he ʻikai fakavaivaiʻi ʻi he taʻau ʻo taimí” (“Ko e Mālohi ʻo e Folofolá,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2011, 6).

Fakatokangaʻi ange: Mahalo ʻe ʻi ai hao taimi ke fakaʻaongaʻi ʻa e ʻekitivitī ko ʻení ʻi ha konga ʻo e lēsoní. Kapau ʻoku ʻikai ʻi ai hao taimi, fakakaukau ke fakaʻaongaʻi ia ʻi ha lēsoni ʻe taha.

Ngaahi Fakamatala Fakamahino mo e Puipuituʻá

2 Nīfai 2:29. “Holi fakakakanó pea mo e kovi ʻa ia ʻoku ʻi aí”

ʻOku ʻikai ʻuhinga ʻa e veesi ia ko ʻení ʻoku kovi ʻa hotau sinó. Ka ʻokú ne fakamatalaʻi ha tafaʻaki ʻo hotau tuʻunga hingá. ʻOku kau ʻa e fakamatala ko ʻení ʻi he Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí: “ʻI he tuʻunga hingá ni, ʻoku hoko ai ha fefūsiaki ʻi loto ʻiate kitautolu. Ko e fānau fakalaumālie kitautolu ʻa e ʻOtuá, ka te tau lava ʻo hoko ko ha kakai ʻoku ‘kau ʻi he anga ʻa e ʻOtuá’ (2 Pita 1:4). Neongo ia, ‘ʻoku mau taʻe feʻunga ʻi he [ʻao ʻo e ʻOtuá]; pea koeʻuhí ko e hingá, kuo kovi maʻu ai pē ʻa homau ngaahi ʻulungāngá’ (ʻEta 3:2). ʻOku fie maʻu ke tau fāifeinga taʻe tuku ke ikunaʻi ʻa e ngaahi holi mo e ngaahi fakaʻamu taʻe māʻoniʻoní” (Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí: Ko ha Huluhulu ki he Ongoongoleleí [2004], 80).

Paaki