Laipelí
Lēsoni 75: ʻAlamā 9–10


Lēsoni 75

ʻAlamā 9–10

Talateú

Naʻe ʻikai ke loko ola lelei ʻa e malanga ʻa ʻAlamā mo ʻAmuleki ki he kakai ʻo ʻAmonaihaá koeʻuhí kuo maʻu ʻe Sētane “ha mālohi lahi ʻi he loto ʻo e kakaí” (vakai, ʻAlamā 8:9). Kuo fakafefeka e loto ʻo e tokolahi ʻo kinautolu ki he ongoongoleleí, pea nau taʻofi e fakaafe ʻa ʻAlamā mo ʻAmuleki ke fakatomalá. Neongo ia, naʻe ui faivelenga ʻe ʻAlamā mo ʻAmuleki kinautolu ke fakatomala, ʻo fakamoʻoni ange koeʻuhí kuo akoʻi e moʻoní kiate kinautolu pea kuo nau aʻusia ʻa e mālohi ʻo e ʻOtuá, naʻe ʻamanaki mai ʻa e ʻEikí ke nau moʻui anga māʻoniʻoni ange ʻi he kau Leimaná, ʻa ia ne teʻeki ke akoʻi kiate kinautolu ʻa e moʻoní. Naʻe akoʻi ʻe ʻAlamā mo ʻAmuleki kapau ʻe ʻikai fakatomala ʻa e kakai ʻo ʻAmonaihaá, te nau aʻusia ʻa e fakaʻauhá. Naʻá na akoʻi foki e kakaí naʻe malava pē e huhuʻí ʻia Sīsū Kalaisi.

Ngaahi Fokotuʻu ki hono Akoʻí

ʻAlamā 9

ʻOku fakatokanga ʻa ʻAlamā ki he kakai ʻo ʻAmonaihaá ke nau fakatomala mo teuteu ki he hāʻele mai ʻa Sīsū Kalaisí

Fakaʻaliʻali ʻa e ngaahi tūkunga ko ʻení: ʻOku aʻu atu ha ongo tamaiki ako ki he akó, pea ʻoku talaange ʻe heʻena faiakó kuo pau ke na fai ha sivi fakatuʻupakē. Ko e tokotaha ako ʻuluakí naʻe maʻu kalasi pē ia ʻi he ʻaho kotoa pē, ka ko e tokotaha ako hono uá naʻe liʻaki ako ia he uike ʻe ua kuo ʻosí koeʻuhí he naʻe puke.

  • Ko e fē e tokotaha ako ʻokú ke pehē ʻe sai ange ʻene siví?

Fakaafeʻi e kau akó ke nau fekumi ʻi he ʻAlamā 9:1–7, ki he ngaahi lea mo e ngaahi kupuʻi lea ʻoku nau fakahaaʻi ʻa e tuʻunga lelei ʻo e mahino naʻe maʻu ʻe he kakai ʻo ʻAmonaihaá ki he ongoongoleleí mo e mālohi ʻo e ʻOtuá. Kole ange ke nau lipooti e meʻa ʻoku nau maʻú. `

Fakaafeʻi ha kau ako tokosiʻi pē ke nau taufetongi hono lau leʻolahi ʻa e ʻAlamā 9:8–13. Kole ange ki he kalasí ke nau kumi e ngaahi lea mo e ngaahi kupuʻi lea ʻoku nau fakahaaʻi pe kuo ʻosi akoʻi nai e ongoongoleleí ki he kakaí ni pe kuo ʻi ai haʻanau ʻilo ki he mālohi ʻo e ʻOtuá. (ʻOku totonu ke kau he ngaahi talí ʻa e “hoʻomou fakangaloʻi” mo e “ʻikai ʻoku mou manatu.”)

  • Ne ako nai ʻe he kakai ʻo ʻAmonaihaá ʻa e ongoongoleleí pe akoʻi kiate kinautolu ʻo kau ki he mālohi ʻo e ʻOtuá?

  • Ko e hā ha ngaahi ʻuhinga ʻe niʻihi ʻe ala ngalo ai he kakai kuo ʻosi akoʻi kiate kinautolu ʻa e ongoongoleleí ʻa e meʻa kuo nau akó pe ʻikai mahino kiate kinautolu ʻa e meʻa kuo akoʻi kiate kinautolú?

Fakaafeʻi e kau akó ke nau fekumi he ʻAlamā 8:9, 11; 9:5, 30; mo e 12:10–11, ʻo kumi ʻa e ngaahi lea mo e ngaahi kupuʻi lea ʻoku nau fokotuʻu mai ʻa e ʻuhinga kuo ngalo ai pe ʻikai mahino e ngaahi meʻa kuo akoʻí ʻi he kakai ʻo ʻAmonaihaá. (“Kuo maʻu ʻe Sētane ha mālohi lahi ʻi [honau] lotó”; “naʻa nau fakafefeka honau lotó”; “ko ha kakai loto-fefeka mo kia- kekeva ʻa kinautolu”; “kuo fuʻu fefeka ʻaupito [honau] lotó ki he folofola ʻa e ʻOtuá.”)

Hiki e saati ko ʻení he palakipoé, pea kole ange ki he kau akó ke nau hiki ia ʻi heʻenau pepa akó pe tohinoa ako folofolá. (Fakapapauʻi ʻoku ʻi ai ha ʻatā feʻunga ke fai ai ha tohi.)

Ko e puipuituʻa fakalaumālie ʻo e kakaí

Ko e meʻa ne ʻamanekina ʻe he ʻEikí mei he kakaí, mo e meʻa ne talaʻofa ʻaki ʻe he ʻEikí ki he kakaí

Kau Leimaná (ʻAlamā 9:14–17)

Kakai ʻo ʻAmonaihaá (ʻAlamā 9:18–24)

Vahe e kau akó ke nau tauhoa. Fakaafeʻi e hoa takitaha ke fakakakato e sātí ʻaki e ngaahi maʻuʻanga tokoni fakafolofolá. Hili ʻenau fakakakato e sātí, ʻai ke tohi ʻe he kau akó ha sētesi ʻi lalo heʻenau sātí ʻo fakamatalaʻi fakanounou e meʻa kuo nau akó. Fakaafeʻi ha tokosiʻi pē ʻo kinautolu ke vahevahe e meʻa kuo nau tohí. Mahalo ʻe fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ha ngaahi lea kehe, ʻoku totonu ke fakahaaʻi ʻe heʻenau talí ʻa e moʻoni ko ʻení: ʻOku ʻamanaki mai e ʻEikí ki ha talangofua lahi ange meiate kinautolu kuo nau maʻu ʻa e ʻilo mo e ngaahi tāpuaki ʻo e ongoongoleleí. Ke tokoniʻi e kau akó ke nau ʻilo e founga hono fakaʻaongaʻi e tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻi heʻenau moʻuí, fai e ngaahi fehuʻi ko ʻení:

  • Ko e hā ʻokú ke pehē ai naʻe maʻu ʻe he ʻEikí ha ʻamanaki māʻolunga ange ki he kakai ʻo ʻAmonaihaá?

  • Ko e hā ʻoku totonu ai ki he ʻEikí ke maʻu ha ʻamanaki ʻoku māʻolunga angé meiate kinautolu kuo nau maʻu ʻa e ʻilo mo e ngaahi tāpuaki ʻo e ongoongoleleí?

Fakamahinoʻi ange ʻa e kupuʻi lea ko e “kakai ʻofeina lahi pehē ʻe he ʻEikí” ʻi he ʻAlamā 9:20. (Mahalo te ke fie fokotuʻu ange ke fakaʻilongaʻi ʻe he kau akó ʻa e kupuʻi lea ko ʻení.)

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻoku hoko ai ʻa e kāingalotu ʻo e Siasí he ʻahó ni ko e “kakai ʻofeina lahi pehē ʻe he ʻEikí”?

  • Fakatatau ki he ʻAlamā 9:19–23, ko e hā ha ngaahi meʻafoaki mo e ngaahi tāpuaki kuo aʻusia ʻe he kau Nīfaí (kau ai e kakai ʻo ʻAmonaihaá) koeʻuhí ko e kakai ʻo e fuakava ʻa e ʻEikí?

  • Ko e hā e ngaahi meʻafoaki mo e ngaahi tāpuaki kuó ke aʻusia koeʻuhí ko e mēmipa koe ʻo e Siasi ʻo e ʻEikí?

  • Ko e hā ha ngaahi meʻa ʻe niʻihi ʻoku ʻamanekina meiate kitautolu ʻe he ʻEikí koeʻuhí ko e ngaahi meʻafoaki mo e ngaahi tāpuaki kuo tau maʻu meiate Iá?

Vahe ki he vaeua ʻo e kalasí ke nau ako fakafoʻituitui ʻa e ʻAlamā 9:24–27 pea ki he vaeua ʻe tahá ke nau ako fakafoʻituitui ʻa e ʻAlamā 9:28–30. Kole ange ki he kau akó ke nau teuteu ke fakamatalaʻi fakanounou e ngaahi peesi naʻe vahe angé ʻi heʻenau lea pē ʻanautolú. Hiki e ngaahi fehuʻi ko ʻení he palakipoé ke tataki kinautolu ʻi heʻenau teuteu ʻenau ngaahi fakamatala fakanounoú:

Ko e hā ha fakamoʻoni ʻokú ke ʻilo ʻi he ngaahi veesi ko ʻení ʻoku ʻamanekina mai ʻe he ʻEikí ha talangofua lahi ange meiate kinautolu ʻoku lahi ange ʻenau ʻilo ki he ongoongoleleí?

Ko e hā ha ngaahi tāpuaki naʻe fakamanatu ange ʻe ʻAlamā ki he kakaí te nau maʻú?

Ko e hā naʻe pehē ʻe ʻAlamā naʻe fie maʻu ke fai ʻe he kakaí ke maʻu ʻa e ngaahi tāpuaki ko ʻení?

Hili hono ʻoange ha taimi feʻunga ki he kau akó ke nau laukongá, kole ange ki ha tokotaha ako mei he vaeua takitaha ʻo e kalasí ke fakamatala fakanounouʻi e ngaahi veesi ne vahe angé. Pea fehuʻi ki he kalasí:

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻe niʻihi te tau lava ʻo tuʻu maʻu ai he maama mo e ʻilo kuo tau maʻú? (Mahalo ʻe fokotuʻu mai ʻe he kau akó ʻa e ako folofolá, fakahaaʻi e houngaʻia ki he ʻOtuá koeʻuhí ko hotau ngaahi tāpuakí, fai maʻu pē ʻetau fakamoʻoní, ʻalu ki he ngaahi fakataha fakauike ʻa e Siasí, tohi ʻi ha tohinoa, mo e ngaahi meʻa peheé.)

ʻAlamā 10:1–12

ʻOku talangofua ʻa ʻAmuleki ki he ui ʻa e ʻOtuá mo fakapapauʻi ʻa e ui fakalangi ʻo ʻAlamaá

Fakamatalaʻi ange hili e lea ʻa ʻAlamā ki he kakaí, naʻa nau ʻita pea nau loto ke lī ia ki he fale fakapōpulá. Naʻe loto-toʻa ʻa ʻAmuleki heʻene lea ki he kakaí mo tānaki atu ʻene fakamoʻoni ki he lea ʻa ʻAlamaá. (Vakai, ʻAlamā 9:31–34.) Fakanounouʻi ʻa e ʻAlamā 10:1–4 ʻaki hono fakamatalaʻi ange ko ʻAmulekí ko e hako ʻo Nīfai. Ko e tangata faʻa ngāue kuó ne fakatupu ai haʻane koloaʻia lahi. Naʻe ʻiloa foki ia pea naʻe “ongoongolelei lahi” ia ʻi he kau mēmipa tokolahi hono kāingá mo e ngaahi kaungāmeʻá (vakai, ʻAlamā 10:4). Neongo ia, naʻe ʻikai ke ne moʻui ʻo fakatatau ki he ngaahi moʻoni ʻo e ongoongoleleí kuo akoʻi kiate iá.

  • ʻOkú ke pehē ko e hā naʻe fuʻu tokoni ai kia ʻAmuleki, ʻa ia naʻe ʻiloa he koló, ke ne ʻalu fakataha mo ʻAlamaá?

Fehuʻi ange ki he kau akó ʻa e founga ne nau ʻā hake ai he pongipongi ní. (Hangē ko ʻení, naʻe fafangu kinautolu ʻe ha uasi tatangi, pe naʻe fafangu kinautolu ʻe ha mēmipa ʻo e fāmilí? Kapau ʻoku ʻi ai haʻo uasi tatangi pe ko hano fakatātā, fakakaukau ke fakaʻaliʻali ia.) Fehuʻi ange ki he kau akó pe ko e toko fiha ʻiate kinautolu kuo pau ke “ui” tuʻo lahi pea toki tuʻu mei he mohengá.

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke ne lau leʻolahi ʻa e ʻAlamā 10:5–6. Kole ange ki he kalasí ke nau kumi e tali ʻa ʻAmuleki ki he “ui” fakalaumālie kuó ne maʻu mei he ʻEikí.

  • ʻOkú ke pehē ko e hā e ʻuhinga ʻa ʻAmuleki heʻene pehē “kae ʻikai te u fie fanongo” mo e “ka naʻe ʻikai te u fie ʻilo”?

  • Ko e hā e ngaahi founga ʻoku ui ai kitautolu ʻe he ʻEikí? (ʻOku kau he ngaahi tali leleí ʻa e ngaahi ueʻi mei he Laumālie Māʻoniʻoní, fakahinohino mei he mātuʻá mo e kau taki ʻo e Siasí, mo e ngaahi uiuiʻi faka-Siasí.)

Fakaafeʻi e kau akó ke nau lau fakalongolongo ʻa e ʻAlamā 10:7–10, ʻo kumi e ngaahi meʻa mahuʻinga ʻi he fuofua fakamoʻoni ʻa ʻAmuleki ki hono kakaí.

  • Kuo teuteuʻi fēfē ʻe he ngaahi meʻa ne aʻusia ʻe ʻAmulekí ia ke hoko ko ha fakamoʻoni hono ua ʻo e pōpoaki ʻa ʻAlamā ki he kakai ʻo ʻAmonaihaá?

  • ʻOkú ke pehē naʻe anga fēfē e liliu e moʻui ʻa ʻAmulekí heʻene fili ke talangofuá?

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke ne lau leʻolahi ʻa e ʻAlamā 10:11–12, pea kole ange ki he kalasí ke nau kumi e ngaahi founga ne takiekina ai e niʻihi kehé ʻe he fili ʻa ʻAmuleki ke talangofua ki he ui ʻa e ʻEikí. Fakaafeʻi ke nau vahevahe e meʻa ʻoku nau maʻú.

Hiki ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení he palakipoé: ʻI heʻetau fanongo mo talangofua ki he ui ʻa e ʻEikí, ʻoku hoko mai e ngaahi tāpuaki kiate kitautolu pea ki he niʻihi kehé. (Mahalo te ke fie fokotuʻu ange ke hiki ʻe he kau akó ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻi heʻenau folofolá ofi ki he ʻAlamā 10:11–12.) Ke tokoniʻi e kau akó ke nau ongoʻi e moʻoni mo e mahuʻinga ʻo e tefitoʻi moʻoni ko ʻení, fehuʻi ange:

  • Ko e fē e taimi kuó ke ongoʻi ai ne faitāpuekina koe koeʻuhí naʻá ke talangofua ki ha ui mei he ʻEikí?

  • ʻOku anga fēfē hoʻo mamata ki he ngaahi tāpuaki ʻoku maʻu ʻe ha niʻihi kehe koeʻuhí ko koe pe ko ha taha kehe naʻá ne tali e ui ʻa e ʻEikí?

  • ʻOku takiekina fēfē ʻe he ngaahi aʻusia ko ʻení hoʻo holi ke fakafanongo mo talangofua ki he ui ʻa e ʻEikí?

ʻAlamā 10:13–32

ʻOku tali ʻa ʻAmuleki kiate kinautolu ʻoku nau fakafepakiʻi iá mo poupouʻi e kakaí ke fakatomala

Hiki e ngaahi kupuʻi lea ko ʻení ʻi he palakipoé:

  1. ʻIta mo tuli tonuhia

  2. Fakaveiveiua ki he mahuʻinga ʻo e akonakí

  3. Fakaangaʻi e tokotaha naʻá ne fai e akonakí

  4. Fehuʻia pe tipeitiʻi e akonakí

  5. Fanongo ʻi he loto-fakatōkilalo mo talangofua

Kole ange ki he kau akó ke nau fakakaukau fakalongolongo ko e fē e kupuʻi lea ʻi he palakipoé ʻoku meimei ofi taha ki he founga naʻa nau mei tali ʻaki kapau naʻe fakatonutonu kinautolu ʻe ha mātuʻa pe taki ʻo e Siasí pe kole ange ke nau liliu ha meʻa ʻoku nau fai.

  • Ko e hā e ngaahi ʻuhinga ʻe niʻihi ʻe ala tali ʻaki ʻe he kakaí ki he fakatonutonu ʻi he founga ko ʻení?

Hiki e ngaahi maʻuʻanga tokoni fakafolofola ko ʻení ʻi he palakipoé: ʻAlamā 9:2–3; ʻAlamā 9:4–5; ʻAlamā 10:13, 16–17; ʻAlamā 10:24, 28–30

Fakaafeʻi e kau akó ke nau fili ha taha ʻo e ngaahi potufolofola ʻi he palakipoé ke ako fakafoʻituitui. Kole ange kiate kinautolu ke nau kumi ki he anga hono fakamatalaʻi ʻe he potufolofolá ʻa e tali ʻa e kakai ʻo ʻAmonaihaá ki he pōpoaki ʻa ʻAlamā mo ʻAmulekí. ʻAi foki ke nau fili ʻa e kupuʻi lea he palakipoé ʻokú ne fakahaaʻi lelei taha ʻa e tali ʻa e kakaí. Hili hono ʻoange ha taimi feʻungá, kole ange ki he kau akó ke nau fakamatalaʻi ko e fē he ngaahi tali ʻe nima he palakipoé ʻoku fenāpasi lelei taha mo e potufolofola naʻa nau akó.

  • Ko e hā ʻoku fakatuʻutāmaki fakalaumālie ai e ʻuluaki tali e fā he palakipoé?

Fakaafeʻi ha kau ako tokosiʻi pē ke nau taufetongi hono lau leʻolahi ʻa e ʻAlamā 10:19–23. Poupouʻi kinautolu ke nau kumi e meʻa naʻe akoʻi ʻe ʻAlamā kau ki he ngaahi nunuʻa ʻo e faiangahalá pea mo hono lī ki tuʻa e kau māʻoniʻoní.

Ke tokoniʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki he ngaahi nunuʻa fakaʻauha ʻo e ʻikai ke fakatomalaʻi ʻetau ngaahi angahalá, lau ʻa e lea ko ʻeni naʻe fai ʻe Palesiteni Kōtoni B. Hingikelií:

ʻĪmisi
Palesiteni Gordon B. Hinckley

“ʻOku fuʻu lahi e koví he feituʻu kotoa pē. Ko e ʻahiʻahí, mo e kotoa hono ngaahi ivi takiekina fakaolololó, ʻoku ʻiate kitautolu he feituʻu kotoa pe. Meʻapango, kuo mole atu hatau niʻihi ki he ngaahi mālohi faifakaʻauha ko ʻení. ʻOku tau loto mamahi ʻi he mole ʻa e tokotaha kotoa pē. ʻOku tau feinga ke tokoniʻi kinautolu, ke fakahaofi kinautolu, ka ʻi he ngaahi meʻa lahi ʻoku ʻikai tali ʻetau ngaahi kolé. ʻOku fakamamahi ʻa e hala ʻoku nau muimuiʻí. Ko e hala ia ʻoku fakaiku ki he fakaʻauhá” (“My Testimony,” Ensign, May 2000, 69).

  • Ko e hā ha ngaahi nunuʻa fakaʻauha ʻe niʻihi ʻe hoko mai ki he fakafoʻituituí pe falukunga kakai he taimi ʻoku nau talangataʻa ai ki he ngaahi fekau ʻa e ʻOtua?

Kapau ʻoku kei ʻi ai ha taimi, fakaafeʻi e kau akó ke nau tohi e tali ki he fehuʻi ko ʻení:

  • ʻE tāpuekina fēfē koe ʻe he ngaahi moʻoni kuó ke ako mei he lēsoni ʻo e ʻaho ní?

Ngaahi Fakamatala Fakamahino mo e Puipuituʻá

ʻAlamā 9:19–23. “ʻI he hili hano foaki ha maama mo e ʻilo lahi pehē kiate kinautolu”

Naʻe lahi ange e ngaahi faingataʻa ne aʻusia ʻe he kakai ʻo ʻAmonaihaá heʻenau faiangahalá ʻi he kau Leimaná koeʻuhí ne maʻu ʻe he kakai ʻo ʻAmonaihaá ha ʻilo lahi ange ki he ongoongoleleí. ʻOku ʻuhinga ʻa e lea ko ʻeni naʻe fai ʻe Sisitā Seli L. Tiu, naʻe hoko ko ha mēmipa ʻo e kau palesitenisī lahi ʻo e Fineʻofá, ki he kakai fefine ʻo e Siasí, ka ʻoku fakaʻaongaʻi ia ki he kāingalotu kotoa ʻo e Siasí:

ʻOku tau makehe. ʻOku tau makehé koeʻuhí ko ʻetau ngaahi fuakavá, ngaahi tāpuaki fakalaumālié, pea mo e ngaahi fatongia ʻoku kaunga kiate kinaua fakatouʻosí. ʻOku foaki mai kiate kitautolu ʻa e mālohi mo e meʻafoaki ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní. ʻOku ʻi ai ʻetau palōfita moʻui ke tataki kitautolu, ngaahi ouau ke haʻi kitautolu ki he ʻEikí mo e taha kotoa pē, pea mo e mālohi ʻo e lakanga fakataulaʻeikí ʻi hotau lotolotongá. ʻOku mahino kiate kitautolu ʻa e feituʻu ʻoku tau tuʻu aí ʻi he palani lahi ʻo e fiefiá. Pea ʻoku tau ʻilo ko e ʻOtuá ʻa ʻetau Tamaí pea ko Hono ʻAló ʻa hotau fakalaloa paú.

“ʻOku haʻu ʻa e fatongia lahi fakataha mo e ngaahi tāpuaki ko ʻení, he ‘ko ia ʻoku foaki ki ai ʻa e meʻa lahí ʻoku ʻekeʻi ʻa e meʻa lahi meiate ia’ (T&F 82:3)” (“We Are Women of God,” Ensign, Nov. 1999, 98).

ʻAlamā 10:6–11. ‘Oku ’omi ‘e he talangofua ki he ui ’a e ‘Eikí e ngaahi tāpuaki ki he niʻihi kehé

Naʻe vahevahe ʻe Palesiteni Tōmasi S. Monisoni ha talanoa ʻokú ne fakahaaʻi ʻa e mahuʻinga ʻo e muimui ki he ueʻi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní:

“ʻI ha efiafi ʻe taha ne u kakau he Fale Sipoti Teseletí, ʻo sio fakamamaʻu ki he ʻató lolotonga ia ʻoku ou kakau fakaholomui. Ne lōngonoa, ka naʻe fuʻu mahino, ʻa e hā mai ki hoku ʻatamaí ʻa e fakakaukau ko ʻení: ‘ʻOkú ke kakau faingofua heni, lolotonga iá ʻoku faingataʻaʻia ho kaungāmeʻa ko Sitaní ʻi hono mohenga ʻi falemahakí, ʻikai lava ke ngaue. Ne u ongoʻi naʻe ueʻi fakalaumālie au: ʻ‘Alu ki falemahaki ʻo faingāue ki ai.’

“Ne tuku ʻeku kakaú, tui vala, peá u fakavave atu ki he loki ʻo Sitani ʻi he falemahakí. Naʻe ʻikai ha taha ʻi hono mohengá. Naʻe talamai ʻe ha neesi ʻokú ne ʻi hono sea teketeké ʻi he vai kaukaú ʻo teuteu ke fai ʻene fakamālohisinó. Ne u fakavavevave atu ki he feituʻu ko iá ʻo ʻilo ai ʻa Sitani ʻokú ne tangutu toko taha pē ʻi he tafaʻaki ʻo e vai kaukaú naʻe loloto angé. Ne ma fefakaleaʻaki peá ma foki ki hono lokí ʻo foaki hano tāpuaki fakataulaʻeiki.”

“Naʻe tuai kae pau ʻa e foki mai e mālohi mo e lava ke ngaue holo ʻa e vaʻe ʻo Sitaní. …

“ʻOku faʻa lea ʻa Sitani ʻi he ngaahi houalotu ʻa e Siasí ʻo fakahā ʻa e lelei ʻa e ʻEikí kiate iá. ʻOkú ne fakahā ki he niʻihi ʻa e ngaahi fakakaukau fakamamahi naʻa nau lōmekina ia ʻi he efiafi ko ia naʻá ne tangutu ai ʻi hono sea teketeké ʻi he veʻe vai kaukaú, hangē kuo tauteaʻi ia ki ha moʻui ʻoku fakamamahí. ʻOkú ne fakahā ʻa e anga ʻene fakalaulauloto ki ha moʻui ʻoku fakafiefiá. Naʻe fuʻu faingofua ke tekeʻi ʻa e sea teketeke naʻá ne fehiʻa aí ki he vai loloto lōngonoa ko ʻení. Pea ʻosi leva ʻa e moʻuí. Ka ʻi he momeniti tonu ko iá naʻá ne sio mai kiate au, ko hono kaungāmeʻá. Naʻe ako ʻe Sitani he ʻaho ko iá ʻa e moʻoni ko ia ʻoku ʻikai ke tau tuenoa. Ne u ako foki ʻe au mo ha lēsoni he ʻaho ko iá: ʻOua, ʻoua, ʻoua ʻe fakatoloi e muimui ki ha ueʻi fakalaumālié” (“The Spirit Giveth Life,” Ensign, May 1985, 70).

ʻAlamā 10:22–23. “Lotu ʻa e Kau Māʻoniʻoní”

Fakatokangaʻi ange ʻa e ola ʻo e ngaahi lotu ʻa e kau māʻoniʻoní maʻá e kakai ʻo ʻAmonaihaá. Kimui angé, naʻe fakahaofi ʻe he ngaahi lotu ʻa e kau māʻoniʻoní ʻa e kau Nīfaí mei hono fakaʻauha lolotonga e ngaahi ʻaho ʻo ʻEikitau Molonai mo Samuela ko e tangata Leimaná (vakai, ʻAlamā 62:40; Hilamani 13:12–14).

Naʻe lea ʻaki ʻeni ʻe Palesiteni Sipenisā W. Kimipolo ʻo kau ki he ngaahi lotu ʻi hotau kuongá:

“ʻOku tokolahi ʻaupito ha kau angatonu mo faivelenga ʻoku nau moʻui ʻaki e kotoa ʻo e ngaahi fekaú pea ʻoku hanga ʻe heʻenau moʻuí mo ʻenau ngaahi lotú ʻo maluʻi e māmaní mei he fakaʻauháʻ” (“Voices of the Past, of the Present, of the Future,” Ensign, June 1971, 16).

Ko e taimi pē naʻe fakaʻauha ai e kau māʻoniʻoní pe mavahe mei ʻAmonaihaá, naʻe taʻofi e ngaahi lotu ʻa e kau māʻoniʻoní ke maluʻi e koló, pea “kuo fakaʻauha ʻa e kakai moʻui kātoa ʻo e kau ʻAmonaihaá” ʻe he kau Leimaná ( ʻAlamā 16:9).

Paaki