សេចក្តីផ្តើមអំពីគម្ពីរនីហ្វៃទីបួន ៖ គម្ពីរនីហ្វៃ
ហេតុអ្វីបានជាត្រូវសិក្សាគម្ពីរនេះ ?
នៅពេលសិស្សសិក្សានីហ្វៃទី 4 ពួកគេនឹងរៀនអំពីពរជ័យដែលកើតមានដល់ប្រជាជនដែលរួបរួមគ្នានៅក្នុងការរស់នៅតាមដំណឹងល្អនៃព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ។ ដោយធ្វើតាមការបម្រើរបស់ព្រះអង្គសង្គ្រោះនៅក្នុងចំណោមកូនចៅរបស់លីហៃ ប្រជាជនទាំងអស់នៅទូទាំងដែនដីបានប្រែចិត្តជឿ ។ នៅពេលពួកគេគោរពតាមព្រះបញ្ញត្តិទាំងឡាយ នោះពួកគេបានអររីករាយនឹងសេចក្ដីសុខសាន្ដ ការរីកចម្រើន និងពរជ័យខាងវិញ្ញាណដ៏អស្ចារ្យ ។ មរមនបានប្រកាសថា « ហើយពិតជាគ្មានប្រជាជនណាដែលរីករាយសប្បាយជាងប្រជាជនដែលបានត្រូវបង្កើតដោយព្រះហស្ដនៃព្រះឡើយ » ( « នីហ្វៃទី 4 1:16 ) ។ សិស្សក៏នឹងរៀនពីមេរៀនដ៏សំខាន់ចេញពីការធ្លាក់ចុះបន្ដិចម្ដងៗរបស់ប្រជាជននេះទៅក្នុងស្ថានភាពមួយនៃអំពើទុច្ចរិតផងដែរ ។
តើនរណាជាអ្នកសរសេរគម្ពីរនេះ ?
មរមន បានចងក្រង ហើយសង្ខេបកំណត់ត្រាទាំងបួនដើម្បីបង្កើតជាគម្ពីរនីហ្វៃទី 4 ។ គម្ពីរដំបូងគេបង្អស់ត្រូវបានដាក់ឈ្មោះ នីហ្វៃ ។ នីហ្វៃគឺជាកូនប្រុសរបស់នីហ្វៃ ដែលជាសិស្សម្នាក់ក្នុងចំណោមសិស្សទាំងដប់ពីរដែលត្រូវបានជ្រើសរើសដោយព្រះអម្ចាស់ អំឡុងពេលការបម្រើរបស់ទ្រង់នៅក្នុងចំណោមកូនចៅរបស់លីហៃ ( សូមមើល នីហ្វៃទី 3 11:18–22, 12:1 ) ។ អ្នកសរសេរបីរូបទៀតគឺជាកូនប្រុសរបស់នីហ្វៃគឺ អេម៉ុស និង កូនប្រុសរបស់អេម៉ុសគឺ អេម៉ុស និងអាំម៉ារ៉ុន ( សូមមើល នីហ្វៃទី 4 1:19, 21, 47 ) ។
តើគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរសម្រាប់នរណា ? ហេតុអ្វី ?
មរមនមិនបានបញ្ជាក់ថាគម្ពីរនីហ្វៃទី 4 នេះត្រូវបានសរសេរសម្រាប់អ្នកអានជាក់លាក់ណាម្នាក់ឡើយ ហើយលោកក៏មិនបានលើកឡើងពីមូលហេតុដែលលោកបានសរសេរសៀវភៅនេះដែរ ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី គម្ពីរនេះរួមចំណែកដល់គោលបំណងដ៏សំខាន់នៃព្រះគម្ពីរមរមន— ដើម្បីធ្វើជាសាក្សីថា ព្រះយេស៊ូវគឺជាព្រះគ្រីស្ទ ហើយដើម្បីប្រកាសពីសេចក្ដីសញ្ញានៃព្រះអម្ចាស់ ( សូមមើលទំព័រចំណងជើងនៃព្រះគម្ពីរមរមន ) ។ គម្ពីរនេះដើរតួនាទីដូច្នេះដោយការបង្ហាញនូវពរជ័យដែលកើតមាន នៅពេលប្រជាជនប្រែចិត្ត ចូលមករកព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ហើយធ្វើសេចក្ដីសញ្ញាជាមួយនឹងទ្រង់ ។ គម្ពីរនេះក៏បង្ហាញពីលទ្ធផលដ៏បំផ្លិចបំផ្លាញដែលកើតឡើង នៅពេលប្រជាជនបដិសេធមិនព្រមទទួលព្រះអង្គសង្គ្រោះ និងដំណឹងល្អរបស់ទ្រង់ ហើយបោះបង់សេចក្ដីសញ្ញារបស់ពួកគេចោល ។
តើនៅពេលណា និងនៅកន្លែងណាដែលគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរ ?
កំណត់ត្រាដើមត្រូវបានប្រើជាប្រភពនៃគម្ពីរនីហ្វៃទី 4 ដែលប្រហែលជាត្រូវបានសរសេររវាងឆ្នាំ 34 .គ.ស. និង ឆ្នាំ 321 .គ.ស. ។ មរមនបានសង្ខេបកំណត់ត្រាទាំងនោះក្នុងចន្លោះពេលប្រហែលឆ្នាំ 345 នៃគ.ស. និង ឆ្នាំ 385នៃគ.ស ។ មរមនមិនបានកត់ត្រាពីទីកន្លែងដែលគាត់នៅ នៅពេលគាត់បានចងក្រងគម្ពីរនេះទេ ។
តើមានលក្ខណៈពិសេសអ្វីខ្លះនៅក្នុងគម្ពីរនេះ ?
មានតែខគម្ពីរចំនួន 49 ប៉ុណ្ណោះ ដែលគម្ពីរនីហ្វៃទី 4 ដំណាលពីរយៈពេលមួយនៃពេលជិត 300 ឆ្នាំ— ស្ទើរតែមួយភាគបីនៃប្រវត្តិសាស្ដ្រនៃសាសន៍នីហ្វៃទាំងមូលដែលមាននៅក្នុងព្រះគម្ពីរមរមន ។ ការសង្ខេបនៃគម្ពីរនីហ្វៃទី 4 រួមចំណែកដល់អានុភាពរបស់វា ។ វាលើកឡើងយ៉ាងខ្លីនិងច្បាស់លាស់ពីភាពផ្ទុយគ្នារវាងភាពសុចរិតរបស់ប្រជាជនភា្លមៗបន្ទាប់ពីការបម្រើរបស់ព្រះអង្គសង្គ្រោះនៅក្នុងចំណោមពួកគេ និងភាពទុច្ចរិតរបស់ពួកគេរយៈពេលបួនជំនាន់ក្រោយមក ។ ខគម្ពីរចំនួន 18 ដំបូងនៃគម្ពីរនេះបង្ហាញពីពរជ័យដែលសង្គមមួយរីករាយ ដែលការណ៍នេះត្រូវបានសាងលើដំណឹងល្អរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ។ ខគម្ពីរបន្ទាប់ក្រោយមករួមមាននូវសាក្សីមួយនៃការបំផ្លិចបំផ្លាញនៃភាពឆ្មើងឆ្មៃ ដោយការបង្ហាញពីរបៀបដែលសង្គមនេះចុះទន់ខ្សោយបន្ដិចម្ដងៗ រហូតដល់វាស្ទើរតែធ្លាក់ទៅក្នុងអំពើបាបទាំងស្រុង ។
គម្រោង
នីហ្វៃទី 4 1:1–18 ដោយធ្វើតាមការបម្រើរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ប្រជាជនទាំងអស់ទូទាំងដែនដីបានផ្លាស់ប្រែចិត្ត ហើយទទួលបុណ្យជ្រមុជទឹក ។ ពួកគេលែងបែងចែកខ្លួនគេជាសាសន៍នីហ្វៃ និងសាសន៍លេមិនទៀតហើយ ។ ពួកគេ « មានរបស់របរទាំងអស់រួមគ្នា » ( នីហ្វៃទី 4 1:3 ) ពួកគេទទួលបាននូវអព្ភូតហេតុជាច្រើន ហើយពួកគេរីកចម្រើន និងរស់នៅក្នុងសាមគ្គីភាព និងសុភមង្គលអស់រយៈពេល 110 ឆ្នាំ ។
នីហ្វៃទី 4 1:19–34 នីហ្វៃស្លាប់ ហើយកូនប្រុសរបស់ អេម៉ុស រក្សាកំណត់តា្រទាំងឡាយ ។ ក្រោយមក អេម៉ុស ប្រគល់កំណត់ត្រាទាំងឡាយដល់កូនប្រុសរបស់លោកឈ្មោះ អេម៉ុស ។ ប្រជាជនជាច្រើនបានអនុញ្ញាតឲ្យសាតាំង « ក្ដាប់ជាប់នូវដួងចិត្តរបស់ពួកគេ » ( នីហ្វៃទី 4 1:28 ) ។ ការបែកបាក់គ្នា ភាពឆ្មើងឆ្មៃ និងសាសនាចក្រក្លែងក្លាយកើតឡើងនៅក្នុងចំណោមប្រជាជន ។ ពួកទុច្ចរិតចាប់ផ្ដើមបៀតបៀនសមាជិកនៃសាសនាចក្រដ៏ពិត និង « ពួកសិស្សនៃព្រះយេស៊ូវដែលបាននៅជាមួយនឹងពួកគេ » ( នីហ្វៃទី 4 1:30 ) ។
នីហ្វៃទី 4 1:35–49 ប្រជាជនបែងចែកខ្លួនគេជាសាសន៍នីហ្វៃ និងសាសន៍លេមិនម្ដងទៀត ។ សាសន៍លេមិនប្រឆាំងនឹងដំណឹងល្អយ៉ាងខ្លាំង ហើយបង្កើតជាបក្សសម្ពន្ធ៍សម្ងាត់នៃកាឌីអានតុន ។ នៅទីបំផុត ពួកសាសន៍នីហ្វៃក៏ក្លាយទៅជាទុច្ចរិត ។ អេម៉ុសស្លាប់ ហើយប្អូនប្រុសរបស់លោកឈ្មោះ អាំម៉ូរ៉ុន រក្សាកំណត់ត្រាមួយរយៈមុនពេលត្រូវបានដឹកនាំដោយព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធឲ្យលាក់នូវបញ្ជីពិសិដ្ឋទាំងនេះ ។