ዮሐንስ፣ የዘብዴዎስ ልጅ

ምንም እንኳን የእነዚህ ሶስት መልእክቶች ጸሀፊ እራሱን በስም ባይጠቅስም፣ ቋንቋው የሐዋሪያው ዮሐንስ ፅሁፍ ጋር በጣም የተመሳሰሉ ስለሆኑ እርሱ ሶስቱንም እንደጻፋቸው ይገመታል።

፩ ዮሐንስ ፩ ቅዱሳን ከእግዚአብሔር ጋር ጓደኝነትን እንዲያገኙ ይገስጻል። ምዕራፍ ፪ ቅዱሳን እግዚአብሔርን በታዛዥነት እንዲያውቁት ትኩረት ይሰጣል እናም አለምን እንዳያፈቅሩ ያስተምራል። ምዕራፍ ፫ ሁሉም የእግዚአብሔር ልጆች እንዲሆኑ እና እርስ በራስ እንዲዋደዱ ጥሪ ይሰጣል። ምዕራፍ ፬ እግዚአብሔር ፍቅር እንደሆነ እና በሚያፈቅሩት ውስጥ እንደሚኖር ይገልጻል። ምዕራፍ ፭ ቅዱሳን በክርስቶስ እምነት በኩል በእግዚአብሔር እንደተወለዱ ይገልጻል።

፪ ዮሐንስ ከ፩ ዮሐንስ ጋር አንድ አይነት ነው። በእዚህም “በምርጥ ሴቷ” ልጆች ታማኝነት ምክንያት ተደሰተ።

፫ ዮሐንስ ጋይዮስ የሚባልን ሰው ለታማኝነቱ እና እውነቱን ለሚያፈቅሩት ለሰጠው እርዳታ ያሞግሳል።

በእዚህ የአዲስ ኪዳን መፅሐፍ ውስጥ፣ ሐዋሪያው ዮሐንስ (፩) ኢየሱስ እርሱ ክርስቶስ ወይም መሲህ እንደሆነ እና (፪) ኢየሱስ የእግዚአብሔር ልጅ እንደሆነ መሰከረ (ዮሐ. ፳፥፴፩)። የሚገልጻቸው የኢየሱስ ህይወቶች በጥንቃቄ የተመረጡ ናቸው እናም በዚህ አላማም የተዘጋጁ ነበሩ። መፅሐፉ የሚጀምረው ክርስቶስ በቅድመ ምድር ህይወት ስለነበረው ስልጣን መግለጫ ነው፥ እርሱም ከእግዚአብሔር ጋር ነበር፣ እርሱም እግዚአብሔር ነበር፣ እናም እርሱ የሁሉም ነገሮች ፈጣሪ ነበር። በስጋ እንደ አብ አንድያ ልጅ የተወለደ ነበር። ዮሐንስ የእርሱን መለኮታዊነት እና ከሞት መነሳቱን ታላቅ አፅንዖት በመስጠት የኢየሱስ አገልግሎት መንገድን ይከታተላል። ኢየሱስ በተአምራት፣ በምስክሮች፣ በነቢያት፣ እና በክርስቶስ በእራሱ ድምፅ እንደተመሰከረው የእግዚአብሔር ልጅ እንደሆነ በግልፅ ያረጋግጣል። ዮሐንስ ብርሀንንና ጨለማን፣ እውነትንና ስህተትን፣ ጥሩንና ክፉን፣ እግዚአብሔርንና ዲያብሎስን በማነጻጸር ያስተምራል። ምናልባት ስለኢየሱስ ቅዱስነት እና ስለአይሁድ መሪዎች እምነተ ቢስነት በግልፅ የሚገልፅ ሌላ ምንም መዝገብ የለም።

ዮሐንስ ስለክርስቶስ የይሁዳ አገልግሎት፣ በልዩም ስለስጋዊ አገልግሎቱ የመጨረሻ ሳምንት፣ ሲፅፍ፣ ዋና ጽሁፋቸው ማቴዎስ፣ ማርቆስ፣ እና ሉቃስ ስለገሊላ አገልግሎቱ ነበር። ከዚህ ወንጌል ብዙዎቹ በኋለኛው ቀን ራዕይ ተገልጸዋል (ት. እና ቃ. ፯ እና ት. እና ቃ. ፹፰፥፻፴፰–፻፵፩)።

በዮሐንስ ወንጌል ውስጥ የተገለጹትን የአዳኝ ህይወት ድርጊቶችዝርዝር፣ የወንጌሎች ስምምነትን ተመልከቱ።